Những điểm đột phá
Ông Nguyễn Minh Tuấn, Hiệu trưởng Trường THCS Trung Hiếu (Trung Thành, Vĩnh Long) chỉ ra 5 điểm đột phá của Nghị quyết số 71/NQ-TW:
Đặt giáo dục-đào tạo trong tầm chiến lược phát triển quốc gia: Nghị quyết xác định giáo dục, đào tạo là một trong những động lực then chốt để phát triển nhanh, bền vững đất nước trong giai đoạn mới. Đây là bước chuyển từ “ưu tiên” sang “đột phá chiến lược”.
Tập trung vào chất lượng và nhân lực trình độ cao: Nghị quyết nhấn mạnh đổi mới căn bản, toàn diện, lấy chất lượng, năng lực, phẩm chất người học làm trung tâm, đặc biệt chú trọng nhân lực chất lượng cao, nhân lực số, nhân lực nghiên cứu sáng tạo.
Đột phá về tự chủ giáo dục: Đẩy mạnh tự chủ đại học, tự chủ cơ sở giáo dục nghề nghiệp, tạo hành lang pháp lý và cơ chế để nhà trường chủ động, sáng tạo.
Ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số: Xem chuyển đổi số, AI, công nghệ mới là đòn bẩy để nâng cao năng lực hệ thống giáo dục.
Liên kết giáo dục với thị trường lao động và phát triển kinh tế - xã hội: Từ “đào tạo theo khả năng” sang “đào tạo theo nhu cầu xã hội”, gắn kết chặt chẽ giữa nhà trường - doanh nghiệp - nhà nước.
“Đây là những đột phá vì nó giải quyết căn cơ 3 “điểm nghẽn” lâu nay của giáo dục Việt Nam: chất lượng chưa đồng đều, cơ chế quản trị còn bao cấp, và khoảng cách lớn giữa đào tạo và nhu cầu xã hội”, ông Nguyễn Minh Tuấn khẳng định.
Khẳng định cơ hội lớn Nghị quyết số 71/NQ-TW đem lại cho giáo dục Việt Nam, ông Nguyễn Minh Tuấn cho biết: Trước hết, Nghị quyết nâng tầm vị thế giáo dục Việt Nam trở thành nền giáo dục mở, hiện đại, hội nhập, tạo điều kiện để Việt Nam tham gia sâu hơn vào thị trường lao động toàn cầu.
Cơ hội đầu tư mạnh mẽ hơn: Nhà nước sẽ ưu tiên nguồn lực, đồng thời huy động xã hội hóa để phát triển hạ tầng, cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên.
Thúc đẩy đổi mới chương trình, phương pháp: Đặt người học là trung tâm, khuyến khích sáng tạo, đổi mới, phát triển phẩm chất, năng lực.
Tạo động lực cho giáo viên và cán bộ quản lý: Chính sách mới về đào tạo, đãi ngộ, khuyến khích sáng kiến, từ đó nâng cao vị thế, động lực nghề nghiệp.
Thúc đẩy công bằng giáo dục: Quan tâm tới vùng sâu, vùng xa, đối tượng yếu thế, bảo đảm “không ai bị bỏ lại phía sau” trong tiếp cận tri thức.
Hành động kiên quyết, giải pháp đồng bộ, thực thi minh bạch
Để Nghị quyết đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả thực chất, theo ông Nguyễn Minh Tuấn, chúng ta cần có những giải pháp đồng bộ và quyết liệt, cụ thể:
Hoàn thiện thể chế và chính sách: Ban hành khung pháp lý đồng bộ cho tự chủ giáo dục, cơ chế tài chính, cơ chế hợp tác công - tư trong giáo dục, đào tạo.
Đầu tư trọng điểm: Ưu tiên đầu tư vào đào tạo nhân lực số, ngành mũi nhọn (AI, tự động hóa, năng lượng mới, y tế công nghệ cao…).
Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý: Bồi dưỡng năng lực số, năng lực nghiên cứu, kỹ năng sư phạm hiện đại; có chính sách đãi ngộ tương xứng để giữ chân nhân tài.
Đổi mới phương pháp dạy - học và đánh giá: Từ truyền thụ kiến thức sang phát triển năng lực; từ kiểm tra ghi nhớ sang đánh giá tư duy, năng lực giải quyết vấn đề.
Thúc đẩy liên kết nhà trường - doanh nghiệp - xã hội: Gắn kết đào tạo với nhu cầu lao động, khuyến khích mô hình “trường trong doanh nghiệp, doanh nghiệp trong trường”.
Đẩy mạnh chuyển đổi số giáo dục: Hệ thống dữ liệu học tập quốc gia, lớp học thông minh, học liệu số mở, nền tảng AI hỗ trợ dạy - học.
Giám sát, đánh giá thực chất: Tránh hình thức; mỗi cơ quan, địa phương, nhà trường phải có kế hoạch hành động cụ thể, gắn trách nhiệm người đứng đầu.
“Có thể nói, Nghị quyết số 71/NQ-TW là cơ hội vàng để giáo dục Việt Nam chuyển mình mạnh mẽ; nhưng thành công hay không phụ thuộc rất lớn vào sự kiên quyết trong hành động, đồng bộ trong giải pháp, tính minh bạch trong thực thi”, ông Nguyễn Minh Tuấn cho hay.
