Hà Nội chuẩn bị điều kiện phổ cập THPT

Yêu cầu cấp bách

Giao nhiệm vụ cho ngành GD-ĐT trong năm học 2025 - 2026, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông theo hướng toàn diện, không chỉ truyền thụ kiến thức, mà còn nuôi dưỡng nhân cách, rèn luyện thể chất bồi dưỡng tâm hồn khơi dậy tinh thần công dân, ý thức kỷ luật trách nhiệm xã hội, hình thành lớp người vừa giỏi giang, vừa nhân ái, vừa kiên cường.

Với mục tiêu này, Tổng Bí thư đề nghị sớm phấn đấu phổ cập giáo dục phổ thông bởi đây là vấn đề cấp bách. Nếu không phổ cập, học sinh 13 - 14 tuổi bước vào đời sẽ có nhiều khó khăn. Học sinh và các thầy, cô giáo hiện phải đối mặt với kỳ thi vào lớp 10 rất căng thẳng.

Tổng Bí thư khẳng định, các điều kiện hiện này đã đủ để tiến hành phổ cập. Nhà nước miễn học phí bậc phổ thông, các khó khăn về giáo viên, trường lớp hoàn toàn có thể giải quyết được. Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo cũng đã đặt ra mục tiêu đến năm 2035, Việt Nam sẽ hoàn thành phổ cập THPT và tương đương.

Theo dõi lễ khai giảng được truyền hình trực tiếp trên Đài Truyền hình Việt Nam, chị Nguyễn Hoài An (Bạch Mai, Hà Nội) cho rằng, những chỉ đạo của Tổng Bí thư rất sâu sắc và bám sát thực tiễn. Kỳ thi vào lớp 10 công lập nhiều năm qua đã gây áp lực không cần thiết cho nhiều gia đình và cả xã hội. Phổ cập THPT sẽ xóa bỏ áp lực này, đảm bảo học sinh đều học hết bậc phổ thông và tương đương.

Anh Nguyễn Văn Sơn (Cầu Giấy, Hà Nội) nhận định, chỉ đạo của Tổng Bí thư cũng là mong muốn chính đáng của một bộ phận người dân, bởi kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 đang tạo gánh nặng tâm lý cho cả học sinh, phụ huynh và giáo viên. Tuy nhiên, việc phổ cập cần lộ trình hợp lý: Vừa mở rộng cơ hội học tập, vừa đầu tư mạnh cho giáo dục nghề nghiệp, để học sinh có nhiều lựa chọn phù hợp và không còn phải chịu áp lực quá lớn từ kỳ thi vào lớp 10.

Với hơn 2,3 triệu học sinh và gần 128.000 giáo viên, Hà Nội tiếp tục là địa phương có quy mô giáo dục lớn nhất cả nước. Tuy nhiên, cấp THPT, thành phố mới có gần 120 trường công lập, ít hơn các cấp học THCS, tiểu học, mầm non. Điều này gây khó khăn, áp lực lớn đối với học sinh tốt nghiệp THCS thi tuyển vào lớp 10. Hằng năm, số học sinh tuyển vào lớp 10 THPT công lập mới chỉ đáp ứng 60%.

Theo lãnh đạo Sở GD&ĐT Hà Nội, ở THPT các loại hình trường học đảm bảo đáp ứng đủ chỗ học cho học sinh. Tuy nhiên, khối trường công lập khó khăn dồn về một số quận nội thành đông dân cư có số học sinh tăng nhanh. Ngành đã tham mưu, đề xuất thành phố dành nguồn lực để xây mới thêm trường THPT công lập đưa vào sử dụng.

Chủ động và quyết liệt

Tình trạng thiếu trường, lớp từng là bài toán đặt ra suốt nhiều năm qua, đặc biệt tại các khu đô thị mới và địa bàn có tốc độ gia tăng dân số cơ học cao. Để giải quyết triệt để vấn đề này, ngành Giáo dục Thủ đô đã thực hiện hàng loạt giải pháp đồng bộ, trong đó ưu tiên hàng đầu là bảo đảm điều kiện học tập cho học sinh.

Ông Trần Thế Cương - Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội cho biết, năm học này, Hà Nội đã đưa vào sử dụng 43 trường học mới, cho thấy quyết tâm lớn của thành phố trong đầu tư cho giáo dục.

Đáng chú ý, Hà Nội đã thành lập hai trường THPT công lập mới là THPT Phúc Thịnh và THPT Đỗ Mười, góp phần quan trọng giảm áp lực vào lớp 10. Việc mở thêm trường mới giúp nâng tỷ lệ học sinh vào trường công lập lên hơn 64% - một bước tiến rõ nét trong công bằng giáo dục.

Cùng với đó, hàng loạt trường THPT có truyền thống và chất lượng cao như Hà Nội - Amsterdam, Nguyễn Huệ, Chu Văn An, Sơn Tây… đã được cải tạo, sửa chữa, đáp ứng ngày càng tốt yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Giai đoạn 2025 - 2030, Thủ đô sẽ có thêm 30 - 35 trường công lập mới, đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh. Các quận huyện đã dành quỹ đất để xây dựng trường và hiện trong giai đoạn rà soát lại. Ví dụ như khu vực Cầu Giấy (cũ) sẽ xây mới thêm 3 trường THPT công lập; khu vực Hoàng Mai, Đông Anh… cũng sẽ xây thêm trường.

Đặc biệt, 7 trường liên cấp tiểu học, THCS - THPT tiên tiến hiện đại, kế hoạch đầu tư công trung hạn đã bố trí nguồn vốn để xây dựng. Khi các dự án đi vào hoạt động sẽ hỗ trợ khắc phục tình trạng thiếu trường lớp ở một số khu vực, phường, xã đông dân cư.

Lãnh đạo Sở GD&ĐT Hà Nội cũng thông tin, sau khi thực hiện sắp xếp tổ chức, bộ máy và địa giới hành chính phường, xã, các trụ sở, cơ sở hoạt động sự nghiệp dôi dư tiếp tục được UBND thành phố xem xét, tính toán, ưu tiên chuyển đổi công năng cho giáo dục. Dự kiến, năm học tới, Hà Nội sẽ có thêm nhiều ngôi trường mới được vận hành.

Theo ông Trần Thế Cương, áp lực kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2025 - 2026 tại Hà Nội có chiều hướng giảm khi số lượng học sinh lớp 9 giảm, chỉ tiêu vào lớp 10 trường công lập tăng. Hiện, Hà Nội đã hoàn thành phổ cập THCS mức độ 3. Thành phố sẽ tiếp tục mở rộng hệ thống trường lớp, tuyển dụng giáo viên và chuẩn bị điều kiện phổ cập THPT trong thời gian sớm nhất.

Thí sinh dự thi vào lớp 10 tại Hà Nội năm 2025.

Yêu cầu cấp bách

Chủ động và quyết liệt

Theo ông Trần Thế Cương, áp lực kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2025 - 2026 tại Hà Nội có chiều hướng giảm khi số lượng học sinh lớp 9 giảm, chỉ tiêu vào lớp 10 trường công lập tăng. Hiện, Hà Nội đã hoàn thành phổ cập THCS mức độ 3. Thành phố sẽ tiếp tục mở rộng hệ thống trường lớp, tuyển dụng giáo viên và chuẩn bị điều kiện phổ cập THPT trong thời gian sớm nhất.