Nâng cao hiệu quả trường chất lượng cao

Đáp ứng nhu cầu học tập đa dạng

Vào mỗi mùa tuyển sinh, các trường chất lượng cao luôn nhận được sự quan tâm của đông đảo phụ huynh và học sinh. Không chỉ bởi hệ thống cơ sở vật chất khang trang, hiện đại, đội ngũ giáo viên giỏi, trường chất lượng cao còn đảm bảo sĩ số học sinh theo quy định.

Chị Nguyễn Thu Thảo - phụ huynh Trường THCS Hoàng Mai (quận Hoàng Mai) chia sẻ: Những năm qua, phụ huynh tin tưởng mô hình trường chất lượng cao bởi chất lượng đầu ra tốt, học sinh năng động, tự tin. Trong khi các trường trong quận có sĩ số học sinh cao thì trường chỉ tuyển 40 học sinh/lớp, đảm bảo chất lượng giáo dục.

Tương tự, gia đình chị Nguyễn Mai (quận Cầu Giấy) luôn tin tưởng vào phương pháp giáo dục và yên tâm cho con theo học tại trường chất lượng cao. Nhà trường đã nắm bắt xu hướng phát triển mới thời đại 4.0, chú trọng đào tạo toàn diện từ trình độ, phẩm chất đến kỹ năng hội nhập toàn cầu cho học sinh.

Hiện Hà Nội có 23 trường chất lượng cao được công nhận, trong đó 17 trường công lập, 6 trường ngoài công lập. Trong 17 trường công lập chất lượng cao có 7 trường mầm non, 3 trường tiểu học, 5 trường THCS và 2 trường THPT.

Theo đánh giá của Sở GD&ĐT Hà Nội, nhiều trường được đầu tư xây mới với điều kiện cơ sở vật chất hiện đại, đồng bộ. Hệ thống phòng chức năng đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế để phục vụ giảng dạy, thực hành chuyên môn và các kỳ thi quốc tế.

Cùng đó, hầu hết cán bộ quản lý, giáo viên các trường chất lượng cao được tuyển chọn, trình độ chuyên môn vững vàng, nghiệp vụ quản lý tốt; 100% đạt chuẩn và trên chuẩn về đào tạo, không ngừng tự học, tự nghiên cứu để nâng cao trình độ chuyên môn, ngoại ngữ, tin học và nghiệp vụ quản lý.

Bà Vũ Thị Kim Thanh - Hiệu trưởng Trường Mầm non 20-10 (quận Hoàn Kiếm) chia sẻ, sau hơn 10 năm thực hiện mô hình trường mầm non chất lượng cao, chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ ngày càng chuyển biến tích cực, phù hợp với xu hướng giáo dục hội nhập quốc tế trong giai đoạn hiện nay, được phụ huynh và cộng đồng đánh giá cao.

Tại Trường THCS Lê Lợi (quận Hà Đông), bên cạnh giảng dạy theo chương trình của Bộ GD&ĐT, nhà trường còn bổ sung xây dựng chương trình giáo dục chất lượng cao, thực hiện chương trình giảng dạy tiếng Anh với giáo viên bản ngữ, hoạt động ngoại khóa, các môn học về kỹ năng sống.

Học sinh Trường THCS Hoàng Mai (quận Hoàng Mai) trong giờ học. Ảnh: TG

Đổi mới để phát triển

Thực tế, sau nhiều năm hoạt động, cơ sở vật chất các trường chất lượng cao bị xuống cấp, chưa tạo ra sự vượt trội so với trường công lập cùng địa bàn được đầu tư xây dựng mới. Việc liên kết đào tạo với nước ngoài; công tác tuyển sinh và bảo đảm nguồn thu duy trì hoạt động tự chủ tài chính tại một số trường còn khó khăn.

Ghi nhận qua giám sát của Ban Văn hóa - Xã hội, HĐND thành phố Hà Nội, trường chất lượng cao chưa được tự chủ về bộ máy và hiện không có cơ chế tuyển dụng giáo viên, thuê giáo viên nước ngoài phục vụ việc giảng dạy các chương trình bổ sung, nâng cao ngoại ngữ, song ngữ, một số môn khoa học cơ bản.

Nguyên nhân do thành phố chưa ban hành cơ chế đặc thù để các trường công lập chất lượng cao có thể tự chủ về nhân sự. Về chương trình giảng dạy, cũng chưa xây dựng đồng bộ hệ thống trường chất lượng cao từ mầm non đến THPT, thiếu cơ chế liên thông về chương trình, tuyển sinh… trong hệ thống trường chất lượng cao trên cùng địa bàn.

Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên trong biên chế lâu năm chiếm tỷ lệ cao đòi hỏi quỹ lương lớn. Thu nhập tăng thêm của đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên chưa tương xứng hiệu suất lao động trong mô hình trường chất lượng cao.

Đặc biệt, việc liên kết đào tạo với nước ngoài để tiếp cận những nền giáo dục tiên tiến, hiện đại và cung cấp phương pháp giảng dạy tích cực, trau dồi ngoại ngữ hoặc đào tạo song bằng rất cần thiết. Tuy nhiên, những vấn đề này đang gặp khó khăn về thủ tục cũng như cơ chế, chính sách.

Khả năng thu hút học sinh, bảo đảm chỉ tiêu tuyển sinh và nguồn thu duy trì hoạt động tự chủ về tài chính hạn chế. Trong khi các trường công lập chất lượng cao là đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm chi thường xuyên; nguồn thu để bảo đảm các hoạt động dạy và học của trường hoàn toàn phụ thuộc vào học phí.

Bà Trần Thị Bích Liên - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Tràng An (quận Hoàn Kiếm) chia sẻ, trường nằm trong khu phố cổ, dân cư giảm do chuyển ra các chung cư sinh sống. Cùng đó, trên cùng tuyến phố Nhà Chung có 2 trường tiểu học sát cạnh nhau nên khó tuyển sinh, vì thế hằng năm, nhà trường tuyển sinh không đủ chỉ tiêu so với kế hoạch tuyển sinh.

Bên cạnh đó, dù tự chủ về tài chính nhưng vẫn thực hiện theo quy định tuyển sinh của sở GD&ĐT, không được tuyển sinh sớm như các trường dân lập nên khi nhà trường thông báo tuyển sinh thì học sinh đã nhập học vào trường dân lập. Khi nhập học, phụ huynh đã đóng chi phí lớn nên không thể rút hồ sơ và tiền từ trường dân lập để nhập học vào trường.

Theo ông Trần Thế Cương - Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội, để tháo gỡ hạn chế, khó khăn, vướng mắc và tạo điều kiện cho các trường chất lượng cao phát triển, thời gian tới, thành phố cần có quy định, hướng dẫn cụ thể về cơ chế đặc thù, danh mục trang thiết bị, đồ dùng dạy học, đồ chơi; tuyển và sử dụng nhân sự; chế độ đãi ngộ, thu hút nhân tài; cơ chế liên thông về chương trình, tuyển sinh.
Ngoài đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, tạo đồng thuận trong xã hội và phụ huynh học sinh về phát triển mô hình trường chất lượng cao; thành phố cần chú trọng đầu tư trang thiết bị dạy học hiện đại; trang bị kiến thức cho các nhà quản lý giáo dục về giáo dục số, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ngày càng tiệm cận với tiêu chuẩn khu vực, quốc tế.

Học sinh Trường Tiểu học Tràng An (quận Hoàn Kiếm). Ảnh: TG

Đáp ứng nhu cầu học tập đa dạng

Đổi mới để phát triển

Theo ông Trần Thế Cương - Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội, để tháo gỡ hạn chế, khó khăn, vướng mắc và tạo điều kiện cho các trường chất lượng cao phát triển, thời gian tới, thành phố cần có quy định, hướng dẫn cụ thể về cơ chế đặc thù, danh mục trang thiết bị, đồ dùng dạy học, đồ chơi; tuyển và sử dụng nhân sự; chế độ đãi ngộ, thu hút nhân tài; cơ chế liên thông về chương trình, tuyển sinh.
Ngoài đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, tạo đồng thuận trong xã hội và phụ huynh học sinh về phát triển mô hình trường chất lượng cao; thành phố cần chú trọng đầu tư trang thiết bị dạy học hiện đại; trang bị kiến thức cho các nhà quản lý giáo dục về giáo dục số, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ngày càng tiệm cận với tiêu chuẩn khu vực, quốc tế.