Bứt phá từ mô hình giáo dục STEM tại Trường THPT Chuyên Thái Nguyên

Xây dựng hệ sinh thái STEM toàn diện

Trong những năm gần đây, Trường THPT Chuyên Thái Nguyên đã trở thành điểm sáng trong việc triển khai giáo dục STEM ở tỉnh Thái Nguyên. Với tư duy đổi mới và cách làm bài bản, nhà trường từng bước xây dựng một môi trường học tập hiện đại, nơi học sinh được truyền cảm hứng sáng tạo và được tiếp cận công nghệ tiên tiến ngay trong quá trình học tập.

Nhà trường đã tổ chức nhiều chương trình tập huấn chuyên sâu nhằm nâng cao năng lực dạy học STEM, mở ra cơ hội tiếp cận Robotics hiện đại cho cả giáo viên và học sinh. Tại đây, các thầy cô được hướng dẫn sử dụng thiết bị, phần mềm lập trình Leanbot, đồng thời được chia sẻ kinh nghiệm tổ chức câu lạc bộ Robotics, một mô hình đang trở thành xu hướng tại các trường học tiên tiến.

Ứng dụng STEM trong một giờ học chuyên đề Vật lý

Một trong những dấu mốc quan trọng là việc nhà trường ký kết chuyển giao giải pháp giáo dục STEM với đơn vị công nghệ, theo đó 60 Robot Leanbot đã được trao tặng và đưa vào giảng dạy. Giáo viên được đào tạo bài bản về lập trình C++, còn học sinh được tham gia những tiết học kết nối IoT-AI, giúp trang bị kỹ năng phù hợp với yêu cầu nhân lực thời đại mới.

Các lớp tập huấn STEM, sáng tạo kỹ thuật, lập trình và in 3D được triển khai liên tục, tạo nên bầu không khí học thuật sôi nổi. Đặc biệt, “Ngày hội STEM” với chủ đề “Kết nối trí tuệ, chạm tới tương lai” đã thu hút đông đảo học sinh tham gia, trở thành diễn đàn trưng bày ý tưởng, mô hình, sản phẩm khoa học đầy sáng tạo.

Không chỉ dừng ở hoạt động trải nghiệm, nhà trường còn đẩy mạnh nghiên cứu khoa học với quy mô và chất lượng ngày càng tăng. Năm học 2024-2025 ghi nhận hơn 60 dự án đạt giải cấp trường, trong đó có nhiều dự án tích hợp AI - STEM để giải quyết các vấn đề thực tiễn. Kết quả, 10/10 dự án tham gia cấp tỉnh đều đạt giải; đặc biệt có 2 dự án vươn tới thành tích cấp quốc gia. Đây là minh chứng rõ nét cho năng lực tư duy khoa học và tinh thần sáng tạo bền bỉ của học sinh Chuyên Thái Nguyên.

Học sinh Trường THPT Chuyên được phát huy năng lực, sáng tạo qua giáo dục STEM.

Để hỗ trợ học sinh phát triển lâu dài, nhà trường đã đầu tư xây dựng “Phòng giáo dục STEM” hiện đại, không gian thực nghiệm, nghiên cứu và sáng tạo liên môn. Nơi đây, các câu lạc bộ STEM được tổ chức hoạt động chuyên sâu, giúp học sinh biến ý tưởng thành sản phẩm và góp phần hình thành tư duy kỹ thuật, công nghệ vững vàng.

STEM lan tỏa vào từng môn học

Không chỉ triển khai ở mức độ mô hình, Trường THPT Chuyên Thái Nguyên đưa STEM vào từng bài giảng, từng môn học, tạo nên sự chuyển biến mạnh mẽ trong phương pháp dạy và học. Đây là nét đặc trưng giúp nhà trường giữ vững vị thế tiên phong trong đổi mới giáo dục phổ thông.

Hưởng ứng Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới, các tổ chuyên môn đã tổ chức một chuỗi hoạt động ứng dụng AI và đổi mới phương pháp dạy học. Giáo viên chia sẻ những mô hình sử dụng trí tuệ nhân tạo, các nền tảng học liệu cá nhân hoá, lớp học đảo ngược, hay dạy học theo dự án. Những sáng kiến này không chỉ đổi mới bài giảng mà còn giúp học sinh chủ động tiếp cận kiến thức, hứng thú hơn với học tập.

Giáo viên nhà trường sinh hoạt chuyên môn về ứng dụng AI và đổi mới phương pháp dạy học, nhân Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới.

Nhiều bài học tiêu biểu trở thành điểm nhấn cho sự sáng tạo ấy. Trong tiết học Lịch sử chuyên đề về “Việt Nam và Biển Đông”, học sinh được tương tác với trợ lý ảo AI, khám phá triển lãm số “Trường Sa Xanh” bằng VR-AR, trải nghiệm sách lật Flipbook, tất cả tạo nên một hành trình học tập sống động và nhân văn. Những hình ảnh đời sống chiến sĩ đảo xa đã thắp lên trong học sinh niềm tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Cũng tinh thần ấy, tiết học chuyên đề về Địa lý 12 đã đưa học sinh bước vào không gian số hóa, nơi các em tự thiết kế “Bảo tàng số về chủ quyền biển đảo Việt Nam”. Bằng các công cụ AI, nền tảng CoSpaces Edu, ArtSteps, học sinh dựng mô hình 3D Trường Sa - Hoàng Sa, bản đồ tương tác, hình ảnh mô phỏng chiến sĩ hải quân. Sản phẩm không chỉ thể hiện năng lực công nghệ mà còn chứa đựng tinh thần yêu nước sâu sắc của thế hệ trẻ.

Tương tự, tiết học chuyên đề về Vật lý đã mang STEM đến gần hơn với thực tiễn. Thông qua mô phỏng PhET, Flipbook và hoạt động chế tạo mô hình máy phát điện, học sinh được trải nghiệm quá trình khám phá khoa học một cách trực quan. Từ chiếc cối xay gió nhỏ hay mô hình phát điện bằng sức nước, các em cảm nhận rằng Vật lý không còn là công thức khô cứng mà là công cụ giải thích và cải tạo thế giới.

Những tiết học như vậy cho thấy STEM không chỉ là công nghệ, đó còn là phương pháp giáo dục phát triển năng lực toàn diện, nuôi dưỡng tư duy sáng tạo, bồi đắp tình yêu quê hương và trách nhiệm công dân.

Nhà giáo Ưu tú Trần Văn Hưng, Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng Nhà trường nhấn mạnh: Giáo dục STEM phát triển năng lực và phẩm chất học sinh thông qua các hoạt động trải nghiệm, nghiên cứu, sáng tạo gắn với thực tiễn; bồi dưỡng tư duy khoa học, kỹ năng giải quyết vấn đề, làm việc nhóm và vận dụng kiến thức liên môn; tạo môi trường học tập tích cực, hiện đại, thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học; khuyến khích tinh thần sáng tạo, đam mê nghiên cứu khoa học, đồng thời phát hiện và bồi dưỡng những học sinh có năng lực nổi trội, góp phần xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao.

Tập thể, cá nhân xuất sắc tiêu biểu của Nhà trường nhận những danh hiệu, phần thưởng cao quý tại Lễ Khai giảng năm học 2025-2026.

Xây dựng hệ sinh thái STEM toàn diện

STEM lan tỏa vào từng môn học

Nhà giáo Ưu tú Trần Văn Hưng, Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng Nhà trường nhấn mạnh: Giáo dục STEM phát triển năng lực và phẩm chất học sinh thông qua các hoạt động trải nghiệm, nghiên cứu, sáng tạo gắn với thực tiễn; bồi dưỡng tư duy khoa học, kỹ năng giải quyết vấn đề, làm việc nhóm và vận dụng kiến thức liên môn; tạo môi trường học tập tích cực, hiện đại, thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học; khuyến khích tinh thần sáng tạo, đam mê nghiên cứu khoa học, đồng thời phát hiện và bồi dưỡng những học sinh có năng lực nổi trội, góp phần xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao.