GD&TĐ - Trong bối cảnh nhiều sinh viên đại học tốt nghiệp vẫn loay hoay tìm việc, thì hàng trăm thanh niên dân tộc thiểu số ở Đắk Lắk lại tìm được hướng đi rõ ràng từ sớm nhờ học nghề kết hợp học văn hóa.
Chính sách đào tạo nghề cho thanh niên vùng dân tộc thiểu số đang mở cánh cửa vững chắc, giúp các em chủ động lập nghiệp.
Từ lớp học nghề đến tấm bằng song hành
Ít ngày nữa, Trương Thị Điềm (sinh năm 2007), người dân tộc Nùng, trú tại xã Ea Yông (Krông Pắc, Đắk Lắk) bước vào Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Bên cạnh tài liệu ôn tập, hồ sơ xin việc làm hướng dẫn viên du lịch cũng được Điềm hoàn tất. Trước đó, em cùng 67 học sinh người dân tộc thiểu số tại Đắk Lắk được trao bằng tốt nghiệp trung cấp nghề.
Theo lời Điềm, vì hoàn cảnh khó khăn, sau khi học xong lớp 9, em và gia đình quyết định chọn vào học tại Trung tâm GDNN - GDTX huyện Krông Pắc. Năm 2022, khi có chủ trương hỗ trợ học nghề từ Nghị định 81/2021 của Chính phủ, em đăng ký học nghề hướng dẫn du lịch tại Trường Trung cấp Tây Nguyên.
“Trường Trung cấp Tây Nguyên bố trí nơi học lý thuyết tại Trung tâm GDNN - GDTX huyện nên thuận lợi cho việc học nghề và chương trình THPT hệ GDTX. Các đợt thực hành, chúng em được nhà trường dẫn đến thực tập tại công ty du lịch trong và ngoài tỉnh. Do đó, kỹ năng, nghiệp vụ học được không còn là lý thuyết mà có thể vận dụng ngay vào thực tế”, em Điềm bày tỏ.
Cũng theo lời Điềm, sở dĩ chọn học nghề hướng dẫn du lịch vì muốn khám phá vẻ đẹp của quê hương, đất nước và các nước trên thế giới. Đây cũng là nghề đòi hỏi sự năng động, giỏi về ngoại ngữ và kỹ năng giao tiếp.
Học viên học nghề tại Trường Trung cấp Tây Nguyên.
Tương tự, em Ksơr Y Hiếc (sinh năm 2007, dân tộc Ê Đê) thường trú tại xã Dliê Yang, huyện Ea H’leo (Đắk Lắk) chọn học nghề thương mại điện tử vì muốn sớm kiếm thu nhập phụ giúp cha mẹ nuôi 4 em nhỏ. “Giờ em có thể viết bài quảng bá sản phẩm, quay dựng video. Sau Kỳ thi tốt nghiệp THPT, em muốn đi làm ngay, sau đó mới học tiếp. Nhà nghèo nên em không dám nghĩ tới đại học”, Y Hiếc bày tỏ.
Cũng với tinh thần chủ động, em Y Đan Niê, dân tộc Ê Đê (Cư Kuin, Đắk Lắk) chọn nghề tin học ứng dụng vì đam mê công nghệ và mong muốn làm việc ngay sau khi tốt nghiệp.
“Các ứng dụng từ ngành công nghệ thông tin gần như đã len lỏi vào mọi ngõ ngách của đời sống. Do đó, sau khi thi xong tốt nghiệp THPT, em dùng bằng trung cấp nghề đi xin việc ở công ty tư nhân. Em sẽ nỗ lực làm việc và tự học thêm phần lập trình để phát triển bản thân, nếu có điều kiện sẽ giúp bà con trong buôn tiếp cận nhiều hơn các ứng dụng tin học hữu ích cho cuộc sống”, Y Đan nói quả quyết.
Từ thực tế đào tạo văn hóa song hành học nghề, TS Đỗ Tường Hiệp - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Đắk Lắk nhận thấy, việc học sinh sau khi học xong cấp THCS lựa chọn học nghề phù hợp với năng lực, sở trường và điều kiện kinh tế là hướng đi phù hợp xu thế cũng như định hướng phân luồng sau THCS của Chính phủ.
Chính sách đúng, cơ hội mở
Nghị định 81/2021/NĐ-CP của Chính phủ không chỉ quy định cơ chế thu, quản lý học phí, mà còn tạo nền tảng pháp lý cho chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập cho học sinh, sinh viên vùng khó khăn, đặc biệt người dân tộc thiểu số. Tại Đắk Lắk, chính sách này đang triển khai hiệu quả, mở ra nhiều cơ hội cho thanh niên dân tộc thiểu số lập thân, lập nghiệp.
Theo thống kê của Sở GD&ĐT Đắk Lắk, hằng năm có hơn 300 học sinh dân tộc thiểu số tại địa phương đã và đang được thụ hưởng chính sách này thông qua việc học nghề tại các cơ sở như Trường Trung cấp Tây Nguyên, Trung cấp Đắk Lắk, Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp Dam San...
Theo bà Nguyễn Vũ Anh Thư - Giám đốc Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp Dam San (TP Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk), triển khai Nghị định 81/2021, mỗi năm trung tâm đào tạo cho hơn 200 học viên. Các em được học nghề miễn phí. Riêng năm 2024, trung tâm có 299 học viên, trong đó 189 học viên người dân tộc thiểu số. Các ngành nghề đào tạo gồm pha chế, chế biến thực phẩm, nghiệp vụ nhà hàng…
“Hầu hết học viên sau khi tốt nghiệp đều tìm được việc làm phù hợp, có cuộc sống ổn định. Một số đã tự mở được cửa hàng kinh doanh riêng, tạo công ăn việc làm cho người khác”, bà Thư nói.
Còn theo ông Lê Hải Lý - Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm (Sở Nội vụ Đắk Lắk) cho rằng: Chính sách hỗ trợ 100% học phí học nghề, cộng với hỗ trợ tiền ăn, ở, học bổng và giới thiệu việc làm sau tốt nghiệp đang tạo ra sức hút rất lớn đối với học sinh dân tộc thiểu số.
Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cao hơn, cần tăng cường kết nối giữa cơ sở đào tạo với các doanh nghiệp, nhà tuyển dụng. Đây cũng là “điểm nghẽn” lớn nhất trong nỗi lo của Hiệu trưởng Trường Trung cấp Tây Nguyên, bà Trần Thị Thiết. Bởi hiện nay, một số doanh nghiệp lớn trên địa bàn tỉnh chưa thực sự quan tâm đến việc kết nối, đặt hàng các đơn vị đào tạo.
Do đó, thời gian tới cần sự hỗ trợ từ chính quyền các cấp và ngành chức năng để tạo điều kiện cho nhà trường trong việc thực hiện chính sách nhân văn này. Về phía các cơ sở đào tạo cũng phải cam kết chất lượng bằng việc “thực học - thực hành và thực làm”.
Năm 2025, Đắk Lắk đã trao bằng tốt nghiệp Trung cấp nghề cho 144 học sinh, trong đó 67/144 em là người dân tộc thiểu số. Hầu hết trong số này đang học tại các trung tâm GDNN - GDTX các huyện vùng sâu. Ngành nghề được lựa chọn nhiều nhất: Tin học ứng dụng, thương mại điện tử, hướng dẫn du lịch, sửa chữa ô tô.
Bài 2: Phát triển bền vững từ giáo dục nghề nghiệp
Tăng thực hành giúp học viên nâng cao tay nghề, đáp ứng yêu cầu nhà tuyển dụng.
Chính sách đào tạo nghề cho thanh niên vùng dân tộc thiểu số đang mở cánh cửa vững chắc, giúp các em chủ động lập nghiệp.
Từ lớp học nghề đến tấm bằng song hành
Ít ngày nữa, Trương Thị Điềm (sinh năm 2007), người dân tộc Nùng, trú tại xã Ea Yông (Krông Pắc, Đắk Lắk) bước vào Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Bên cạnh tài liệu ôn tập, hồ sơ xin việc làm hướng dẫn viên du lịch cũng được Điềm hoàn tất. Trước đó, em cùng 67 học sinh người dân tộc thiểu số tại Đắk Lắk được trao bằng tốt nghiệp trung cấp nghề.
Theo lời Điềm, vì hoàn cảnh khó khăn, sau khi học xong lớp 9, em và gia đình quyết định chọn vào học tại Trung tâm GDNN - GDTX huyện Krông Pắc. Năm 2022, khi có chủ trương hỗ trợ học nghề từ Nghị định 81/2021 của Chính phủ, em đăng ký học nghề hướng dẫn du lịch tại Trường Trung cấp Tây Nguyên.
“Trường Trung cấp Tây Nguyên bố trí nơi học lý thuyết tại Trung tâm GDNN - GDTX huyện nên thuận lợi cho việc học nghề và chương trình THPT hệ GDTX. Các đợt thực hành, chúng em được nhà trường dẫn đến thực tập tại công ty du lịch trong và ngoài tỉnh. Do đó, kỹ năng, nghiệp vụ học được không còn là lý thuyết mà có thể vận dụng ngay vào thực tế”, em Điềm bày tỏ.
Cũng theo lời Điềm, sở dĩ chọn học nghề hướng dẫn du lịch vì muốn khám phá vẻ đẹp của quê hương, đất nước và các nước trên thế giới. Đây cũng là nghề đòi hỏi sự năng động, giỏi về ngoại ngữ và kỹ năng giao tiếp.
Học viên học nghề tại Trường Trung cấp Tây Nguyên.
Tương tự, em Ksơr Y Hiếc (sinh năm 2007, dân tộc Ê Đê) thường trú tại xã Dliê Yang, huyện Ea H’leo (Đắk Lắk) chọn học nghề thương mại điện tử vì muốn sớm kiếm thu nhập phụ giúp cha mẹ nuôi 4 em nhỏ. “Giờ em có thể viết bài quảng bá sản phẩm, quay dựng video. Sau Kỳ thi tốt nghiệp THPT, em muốn đi làm ngay, sau đó mới học tiếp. Nhà nghèo nên em không dám nghĩ tới đại học”, Y Hiếc bày tỏ.
Cũng với tinh thần chủ động, em Y Đan Niê, dân tộc Ê Đê (Cư Kuin, Đắk Lắk) chọn nghề tin học ứng dụng vì đam mê công nghệ và mong muốn làm việc ngay sau khi tốt nghiệp.
“Các ứng dụng từ ngành công nghệ thông tin gần như đã len lỏi vào mọi ngõ ngách của đời sống. Do đó, sau khi thi xong tốt nghiệp THPT, em dùng bằng trung cấp nghề đi xin việc ở công ty tư nhân. Em sẽ nỗ lực làm việc và tự học thêm phần lập trình để phát triển bản thân, nếu có điều kiện sẽ giúp bà con trong buôn tiếp cận nhiều hơn các ứng dụng tin học hữu ích cho cuộc sống”, Y Đan nói quả quyết.
Từ thực tế đào tạo văn hóa song hành học nghề, TS Đỗ Tường Hiệp - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Đắk Lắk nhận thấy, việc học sinh sau khi học xong cấp THCS lựa chọn học nghề phù hợp với năng lực, sở trường và điều kiện kinh tế là hướng đi phù hợp xu thế cũng như định hướng phân luồng sau THCS của Chính phủ.
Chính sách đúng, cơ hội mở
Nghị định 81/2021/NĐ-CP của Chính phủ không chỉ quy định cơ chế thu, quản lý học phí, mà còn tạo nền tảng pháp lý cho chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập cho học sinh, sinh viên vùng khó khăn, đặc biệt người dân tộc thiểu số. Tại Đắk Lắk, chính sách này đang triển khai hiệu quả, mở ra nhiều cơ hội cho thanh niên dân tộc thiểu số lập thân, lập nghiệp.
Theo thống kê của Sở GD&ĐT Đắk Lắk, hằng năm có hơn 300 học sinh dân tộc thiểu số tại địa phương đã và đang được thụ hưởng chính sách này thông qua việc học nghề tại các cơ sở như Trường Trung cấp Tây Nguyên, Trung cấp Đắk Lắk, Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp Dam San...
Theo bà Nguyễn Vũ Anh Thư - Giám đốc Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp Dam San (TP Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk), triển khai Nghị định 81/2021, mỗi năm trung tâm đào tạo cho hơn 200 học viên. Các em được học nghề miễn phí. Riêng năm 2024, trung tâm có 299 học viên, trong đó 189 học viên người dân tộc thiểu số. Các ngành nghề đào tạo gồm pha chế, chế biến thực phẩm, nghiệp vụ nhà hàng…
“Hầu hết học viên sau khi tốt nghiệp đều tìm được việc làm phù hợp, có cuộc sống ổn định. Một số đã tự mở được cửa hàng kinh doanh riêng, tạo công ăn việc làm cho người khác”, bà Thư nói.
Còn theo ông Lê Hải Lý - Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm (Sở Nội vụ Đắk Lắk) cho rằng: Chính sách hỗ trợ 100% học phí học nghề, cộng với hỗ trợ tiền ăn, ở, học bổng và giới thiệu việc làm sau tốt nghiệp đang tạo ra sức hút rất lớn đối với học sinh dân tộc thiểu số.
Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cao hơn, cần tăng cường kết nối giữa cơ sở đào tạo với các doanh nghiệp, nhà tuyển dụng. Đây cũng là “điểm nghẽn” lớn nhất trong nỗi lo của Hiệu trưởng Trường Trung cấp Tây Nguyên, bà Trần Thị Thiết. Bởi hiện nay, một số doanh nghiệp lớn trên địa bàn tỉnh chưa thực sự quan tâm đến việc kết nối, đặt hàng các đơn vị đào tạo.
Do đó, thời gian tới cần sự hỗ trợ từ chính quyền các cấp và ngành chức năng để tạo điều kiện cho nhà trường trong việc thực hiện chính sách nhân văn này. Về phía các cơ sở đào tạo cũng phải cam kết chất lượng bằng việc “thực học - thực hành và thực làm”.
Năm 2025, Đắk Lắk đã trao bằng tốt nghiệp Trung cấp nghề cho 144 học sinh, trong đó 67/144 em là người dân tộc thiểu số. Hầu hết trong số này đang học tại các trung tâm GDNN - GDTX các huyện vùng sâu. Ngành nghề được lựa chọn nhiều nhất: Tin học ứng dụng, thương mại điện tử, hướng dẫn du lịch, sửa chữa ô tô.
Bài 2: Phát triển bền vững từ giáo dục nghề nghiệp
Tái hiện Hà Nội 12 ngày đêm rực lửa với ‘Khát vọng hoà bình’
GD&TĐ -Giữa sắc trời mùa đông, trưng bày “Khát vọng hòa bình” diễn ra tại Di tích Nhà tù Hỏa Lò mở ra hành trình trở về những ngày Hà Nội đỏ lửa năm 1972.
2025-11-26 09:48
'Sốc' với thiền hoạ tối giản cực hạn chỉ với trắng - đen và những khoảng trống
GD&TĐ -Là một trong những nghệ sĩ đặc biệt của nghệ thuật thiền họa đương đại, tranh của Trầm Kim Hoà khiến người xem không khỏi “sốc” vì tối giản cực hạn.
2025-11-26 09:47
Điều chỉnh chính sách lao động trong kỷ nguyên số
GD&TĐ - Nhiều chuyên gia đề xuất hoàn thiện khung pháp lý, đào tạo kỹ năng số và phát triển an sinh linh hoạt để bảo đảm việc làm trong chuyển đổi số.
2025-11-26 09:47
Tầm nhìn chiến lược và bước đột phá trong dạy học tiếng Anh tại TPHCM
GD&TĐ - Không chỉ dừng ở việc học ngoại ngữ, học sinh tiểu học tại TPHCM còn được tiếp cận kiến thức Toán và Khoa học bằng tiếng Anh.
2025-11-26 09:46
Thứ trưởng Lê Tấn Dũng thăm, động viên trường học vùng bão lũ tại Đắk Lắk
GD&TĐ - Ngày 26/11, Thứ Trưởng Bộ GD&ĐT Lê Tấn Dũng và đoàn công tác thăm, động viên thầy và trò các trường học bị thiệt hại nặng do bão, lũ ở Đắk Lắk.
2025-11-26 09:46
Dự kiến nhiều điều chỉnh trong Khung năng lực ngoại ngữ dùng cho Việt Nam
GD&TĐ - Ngày 25/11, Bộ GD&ĐT công bố dự thảo Thông tư ban hành Khung năng lực ngoại ngữ dùng cho Việt Nam.
2025-11-26 09:45
Thư viện biên giới và hành trình ‘xóa mù thông tin' giữa đại ngàn Trường Sơn
GD&TĐ - Giữa đại ngàn Trường Sơn, thư viện do Bộ đội Biên phòng Hướng Lập xây dựng đang giúp bà con và học sinh “xóa mù” thông tin, mở rộng tri thức.
2025-11-26 09:45
Điều kiện giảm 70% học phí
GD&TĐ - Độc giả hỏi về quy định đối tượng được giảm 70% học phí.
2025-11-26 09:45
Cả nước có bao nhiêu trường đào tạo ngành y và luật?
(CLO) Bắt đầu từ năm 2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định chuẩn đầu vào cho ngành y và luật: Tổng điểm xét tuyển tối thiểu đạt 60% thang điểm tối đa, môn Toán và Văn trong tổ hợp xét tuyển từ 6 điểm trở lên.
2025-11-26 09:44
Công bố nhiều di cảo quý của Thượng tướng Trần Văn Trà
GD&TĐ - Từ xứ Quảng, Thượng tướng Trần Văn Trà (1919 - 1996) sớm tham gia cách mạng và gắn bó trọn đời với sự nghiệp giải phóng dân tộc.
