Lớp học xóa mù chữ mở cánh cửa tri thức cho hàng nghìn người dân Lâm Đồng

Từ chưa từng cầm bút, nhiều người dân đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa Lâm Đồng nay đọc thông, viết thạo, biết sử dụng điện thoại thông minh và tự tin làm thủ tục hành chính. Những lớp học xóa mù chữ giản dị đã giúp họ bước qua mặc cảm, mở ra cơ hội mới cho cuộc đời và góp phần nâng cao dân trí nơi vùng đất đại ngàn.

Lớp học đặc biệt của đồng bào M’nông

Lâu nay, bà H’Phon (xã Đức Lập, tỉnh Lâm Đồng) vẫn thường nói vui với hàng xóm rằng: “Đi làm giấy tờ mà không ký được tên, chỉ biết điểm chỉ, tôi thấy tủi lắm”. Ở tuổi gần 50, khát khao được biết đọc, biết viết vẫn âm ỉ trong lòng người phụ nữ M’nông quanh năm lam lũ.

Giữa năm 2023, khi Trường Tiểu học Bùi Thị Xuân mở lớp xóa mù chữ, bà H’Phon mạnh dạn đăng ký theo học. Không chỉ riêng mình, bà còn vận động chồng là ông Y Ven cùng đến lớp. “Ban đầu tôi chỉ mong chồng đi học cho vui, để bớt uống rượu. Ai ngờ, từ ngày biết mặt chữ, ông lại mê học, ông còn bỏ được cả rượu” bà H’Phon kể.

Từ những ngày đầu cầm bút run run, ông Y Ven nay viết được tên mình, biết đọc số, biết xem tin tức trên điện thoại. “Chồng tôi bỏ dần rượu, lo làm ăn, chăm học chữ. Cả nhà tôi mừng lắm” bà H’Phon xúc động nói.

Vợ chồng bà H’Phon và ông Y Ven tham gia lớp xóa mù chữ.

Lớp xóa mù chữ của xã Đức Lập được mở ngay tại Trường Tiểu học Bùi Thị Xuân. Mỗi tối, ánh đèn vàng hắt lên những gương mặt rám nắng của 27 học viên người M’nông, những người phần lớn đều ngoài 40 tuổi. Có người trước giờ chỉ quen cầm cuốc, cầm rựa, nay tập cầm bút, viết từng nét nguệch ngoạc nhưng đầy quyết tâm.

Anh Y Hội, lớp trưởng chia sẻ: “Học viên lớn tuổi, mắt kém, có người tay run, tiếp thu chậm… Nhiều người nản, tính nghỉ học giữa chừng. Nhưng được thầy cô động viên, chính quyền xã hỗ trợ, nên bà con kiên trì học đến cùng. Giờ ai cũng đọc được, viết được rồi”.

Từ chỗ chỉ mong biết viết tên mình, nay nhiều học viên có thể đọc các văn bản hành chính, tra cứu thông tin trên điện thoại. Họ gọi đó là “cánh cửa mở ra một thế giới mới”.

Như bà Triệu Mùi Gển (thôn 4 Đắk Ha) cuối tháng 10/2024 đón niềm vui khi nhận giấy chứng nhận hoàn thành lớp xóa mù chữ. Người phụ nữ dân tộc Dao xúc động nói: “Tờ giấy nhỏ mà quý lắm, vì từ nay tôi biết chữ, biết dùng điện thoại, đọc tin tức, gọi video với con cháu ở xa”.

Bà Gển chia sẻ, trước đây chỉ nghe người ta nói đến đi làm giấy tờ là sợ lắm. Giờ nhờ học chữ và kỹ năng sử dụng điện thoại thông minh, bà không còn lo lắng. “Biết chữ giúp tôi tự tin hơn, học hỏi nhiều hơn. Chúng tôi không còn sợ bị bỏ lại phía sau” bà nói.

Chung tay xóa mù chữ

Không chỉ ở Đức Lập, phong trào xoá mù chữ đang lan rộng và tạo sức lan tỏa mạnh mẽ tại nhiều vùng sâu, vùng xa của tỉnh Lâm Đồng. Công tác này được gắn kết chặt chẽ với các chương trình mục tiêu quốc gia, đặc biệt là Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, góp phần nâng cao dân trí, cải thiện đời sống người dân.

Trong khuôn khổ chương trình, Tiểu dự án 1 thuộc Dự án 5 được triển khai với mục tiêu “Đổi mới hoạt động, củng cố phát triển các trường PTDT nội trú, trường PTDT bán trú, trường phổ thông có học sinh ở bán trú và xóa mù chữ cho người dân vùng đồng bào DTTS”.

Để thực hiện hiệu quả, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lâm Đồng đã triển khai nhiều giải pháp cụ thể và thiết thực nhằm nâng cao chất lượng công tác xoá mù chữ giai đoạn 2021–2025. Trong đó, ngành Giáo dục tập trung xây dựng kế hoạch củng cố, duy trì và nâng cao tỷ lệ biết chữ; kiện toàn Ban Chỉ đạo phổ cập giáo dục – xóa mù chữ; củng cố đội ngũ cán bộ, giáo viên chuyên trách; thực hiện nghiêm túc việc quản lý, lưu trữ hồ sơ, số liệu về công tác xóa mù chữ.

Với sự hỗ trợ của giáo viên, động viên của chính quyền địa phương, các học viên người đồng bào dân tộc thiểu số đã quyết tâm theo học lớp xóa mù chữ.

Công tác chỉ đạo được triển khai đồng bộ, thường xuyên đôn đốc, kiểm tra tại cơ sở, kịp thời tháo gỡ khó khăn và duy trì kết quả đạt được. Ngành Giáo dục cũng chú trọng huy động người trong diện cần xoá mù chữ ra lớp, phối hợp với các tổ chức, đoàn thể địa phương để vận động người dân tham gia học tập, ngăn ngừa tình trạng tái mù chữ.

Nhờ sự vào cuộc quyết liệt, đến nay 124/124 xã, phường của tỉnh Lâm Đồng duy trì đạt chuẩn xóa mù chữ. Trong tổng số hơn 2,49 triệu người trong độ tuổi 15–60, tỷ lệ biết chữ đạt 98,55% ở mức độ 1 và 96,73% ở mức độ 2. Những con số cho thấy nỗ lực bền bỉ và quyết tâm cao của ngành Giáo dục địa phương.

Các lớp học xóa mù chữ ở Lâm Đồng không chỉ là học chữ mà còn giúp người dân thay đổi cuộc đời mình. Những con chữ giản dị ấy giúp bà con mạnh dạn hơn khi giao tiếp, tự tin khi làm việc với chính quyền, biết tính toán để phát triển kinh tế hộ.

“Ngày trước, tôi không biết chữ, đi đâu cũng sợ. Giờ biết đọc, biết viết, tôi thấy tự tin hơn” bà H’Phon cười rạng rỡ chia sẻ.

Từ năm 2021-2025, Sở GD&ĐT tỉnh Lâm Đồng phối hợp với các tổ chức đoàn thể ở địa phương tổ chức được 215 lớp xóa mù chữ với 6.519 học viên. Trong đó, trước lúc hợp nhất, tỉnh Bình Thuận phối hợp với các Trại giam mở được 17 lớp với 560 học viên, Đắk Nông 137 lớp với 3.967 học viên, Lâm Đồng (cũ) có 61 lớp với 1992 học viên.

Người dân tham gia lớp xóa mù chữ tại Lâm Đồng.

Lớp học đặc biệt của đồng bào M’nông

Chung tay xóa mù chữ

“Ngày trước, tôi không biết chữ, đi đâu cũng sợ. Giờ biết đọc, biết viết, tôi thấy tự tin hơn” bà H’Phon cười rạng rỡ chia sẻ.

Từ năm 2021-2025, Sở GD&ĐT tỉnh Lâm Đồng phối hợp với các tổ chức đoàn thể ở địa phương tổ chức được 215 lớp xóa mù chữ với 6.519 học viên. Trong đó, trước lúc hợp nhất, tỉnh Bình Thuận phối hợp với các Trại giam mở được 17 lớp với 560 học viên, Đắk Nông 137 lớp với 3.967 học viên, Lâm Đồng (cũ) có 61 lớp với 1992 học viên.