Vì sao dạy học 2 buổi/ngày vẫn là bài toán khó ở Lâm Đồng?

Thiếu giáo viên, cơ sở vật chất

Trường Tiểu học - THCS Vừ A Dính (xã Quảng Tân) có 1.070 học sinh với 16 phòng học cho 29 lớp. Trong đó, điểm chính chỉ có 10 phòng/19 lớp, điểm lẻ tại bản Ninh Hòa có 6 phòng/10 lớp. Thiếu phòng học, giáo viên, nhà trường không thể triển khai dạy 2 buổi/ngày. Số giáo viên thiếu, theo Hiệu trưởng Trần Trọng Khánh, lên tới con số 20.

Tương tự, Trường THCS Phan Chu Trinh (phường Xuân Hương - Đà Lạt) có 2.650 học sinh được bố trí học tại 52 lớp, nhưng chỉ có 28 phòng học kiên cố. Số phòng học còn lại diện tích nhỏ, trong khi sĩ số trung bình 1 lớp có 51 học sinh, nên không gian học tập khá chật chội. Số giáo viên của trường là 88, chưa đáp ứng đủ cho tổ chức dạy 2 buổi/ngày.

Tương tự, Trường Tiểu học Hàm Cần (xã Hàm Thạnh) cũng không đủ số lượng người làm việc, vì vậy chưa thể triển khai dạy học 2 buổi/ngày. Theo Hiệu trưởng Nguyễn Thị Kim Loan, nhà trường có 10 lớp học với 225 học sinh, trong đó 95% là học sinh đồng bào dân tộc thiểu số. Cơ sở vật chất đủ điều kiện triển khai dạy 2 buổi/ngày, nhưng do thiếu giáo viên nên chưa thể triển khai.

Thực tế cho thấy, tỉnh Lâm Đồng còn nhiều trường học gặp khó khăn, vướng mắc khi triển khai dạy học 2 buổi/ngày. Tại một số trường, do phòng học cũ, đã xuống cấp, không bảo đảm đủ điều kiện dạy và học. Một số trường thì thiếu phòng chức năng, như phòng âm nhạc, mỹ thuật, ngoại ngữ, phòng thí nghiệm, thực hành; hoặc nếu có thì chưa được trang bị đầy đủ thiết bị.

Mặt khác, đội ngũ giáo viên thiếu nhiều so với quy định cũng là khó khăn lớn trong triển khai dạy học 2 buổi/ngày. Năm học 2025 - 2026, nhu cầu giáo viên các cấp học trong tỉnh là 42.892 người. Tuy nhiên, đội ngũ hiện có chỉ 37.459, còn thiếu 5.433 giáo viên; nhu cầu về nhân viên là 8.421, hiện có 3.227, còn thiếu 5.194.

Ông Trần Sĩ Thành - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Lâm Đồng, phát biểu trong chuyến khảo sát của HĐND tỉnh Lâm Đồng. Ảnh: Nguyễn Hiền

Nhanh chóng giải quyết các nút thắt

Năm học 2025 - 2026, toàn tỉnh có 1.077 trường học các cấp, nhưng mới chỉ 477 trường tổ chức học 2 buổi/ngày. Ngoài nhân lực và cơ sở vật chất, kinh phí chính là “nút thắt” khiến các trường khó xoay xở.

Chia sẻ của một hiệu trưởng, nếu không có nguồn kinh phí ổn định chi trả chế độ cho giáo viên dạy thêm giờ, hay các khoản chi thường xuyên khác thì trường rất khó duy trì bền vững mô hình dạy học 2 buổi/ngày.

Liên quan đến việc triển khai dạy học 2 buổi/ngày, bà Nguyễn Thị Thuận Bích - Phó Chủ tịch HĐND, Trưởng ban Văn hóa – Xã hội HĐND tỉnh Lâm Đồng cho biết, đây là nội dung quan trọng được phụ huynh và dư luận quan tâm. HĐND tỉnh đã tổ chức khảo sát thực tế tại nhiều trường để nắm bắt khó khăn, vướng mắc; đồng thời ngày vừa qua (26/9) đã tổ chức phiên giải trình lần thứ nhất, tập trung làm rõ những tồn tại trong quá trình thực hiện.

Tại phiên họp, đại biểu Tô Thị Nguyệt Thanh, phường Phan Thiết nêu ý kiến: Để triển khai việc dạy học 2 buổi/ngày đối với cấp THPT, THCS, ngành Giáo dục cần rà soát, đánh giá lại thực trạng cơ sở vật chất, trường lớp, trang thiết bị, đội ngũ giáo viên... Từ đó, xác định kinh phí đầu tư để đảm bảo điều kiện triển khai dạy 2 buổi/ngày. Đại biểu Thanh cho rằng, cần nắm rõ số phòng học, phòng chức năng, sân chơi, bãi tập…; Với số lượng hiện có còn thiếu bao nhiêu để đảm bảo điều kiện dạy học 2 buổi để đáp ứng 1 phòng/lớp.

Thường trực HĐND tỉnh cũng đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan sớm xây dựng kế hoạch tổ chức dạy học 2 buổi/ngày ở các cấp học; hoàn thành việc tuyển dụng viên chức trong chỉ tiêu được giao trước tháng 12/2025; đồng thời xem xét chính sách hỗ trợ học phí cho học sinh các trường dân lập, tư thục.

Phát biểu tại phiên giải trình, Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Mười nhấn mạnh, để tháo gỡ khó khăn cho ngành Giáo dục cần có kế hoạch cụ thể, phân loại rõ việc có thể triển khai ngay và việc cần lộ trình dài hạn. Trước mắt, tỉnh sẽ ưu tiên giải quyết tình trạng thiếu giáo viên, bảo đảm kinh phí, cơ sở vật chất và các chính sách tài chính phục vụ việc dạy học 2 buổi/ngày.

Ông Trần Sĩ Thành - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Lâm Đồng cho biết, từ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, sở GD&ĐT kiến nghị UBND tỉnh bố trí kinh phí để xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị triển khai dạy 2 buổi/ngày; bố trí thêm kinh phí trong dự toán chi thường xuyên cho giáo dục, có mục riêng cho tổ chức dạy học 2 buổi/ngày.
Cùng với đó, đưa nhu cầu xây dựng, sửa chữa phòng học, nhà ăn, bếp ăn, phòng nghỉ trưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn. Ưu tiên phân bổ vốn đầu tư cho các cơ sở giáo dục đang triển khai dạy học 2 buổi/ngày nhưng thiếu cơ sở vật chất; ưu tiên bổ sung biên chế cho ngành Giáo dục để đáp ứng cho việc triển khai dạy học 2 buổi/ngày.

Không gian học tập của học sinh Trường THCS Phan Chu Trinh khá chật chội. Ảnh: Quốc Trường

Thiếu giáo viên, cơ sở vật chất

Nhanh chóng giải quyết các nút thắt

Ông Trần Sĩ Thành - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Lâm Đồng cho biết, từ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, sở GD&ĐT kiến nghị UBND tỉnh bố trí kinh phí để xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị triển khai dạy 2 buổi/ngày; bố trí thêm kinh phí trong dự toán chi thường xuyên cho giáo dục, có mục riêng cho tổ chức dạy học 2 buổi/ngày.
Cùng với đó, đưa nhu cầu xây dựng, sửa chữa phòng học, nhà ăn, bếp ăn, phòng nghỉ trưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn. Ưu tiên phân bổ vốn đầu tư cho các cơ sở giáo dục đang triển khai dạy học 2 buổi/ngày nhưng thiếu cơ sở vật chất; ưu tiên bổ sung biên chế cho ngành Giáo dục để đáp ứng cho việc triển khai dạy học 2 buổi/ngày.