Chuyên gia 'gợi mở' để tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học

GD&TĐ - Sáng 7/12, tại Hà Nội, diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm thực hành ESL trong các trường phổ thông diễn ra tại Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm - Hà Nội.



Diễn đàn do Câu lạc bộ (CLB) các trường định hướng ESL tại Việt Nam (CVES) tổ chức. TS. Nguyễn Thị Mai Hữu - Trưởng ban Quản lý Đề án ngoại ngữ quốc gia; ông Phạm Xuân Luận - Trưởng bộ phận Tổng hợp Giám sát - Ban quản lý Đề án ngoại ngữ quốc gia; TS. Đỗ Tuấn Minh - Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Ngoại ngữ; NGND Nguyễn Thị Hiền, Chủ tịch Hội đồng trường Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm - Hà Nội cùng đại diện Sở GD&ĐT Hà Nội; lãnh đạo, giáo viên tổ ngoại ngữ các nhà trường định hướng ESL dự và chia sẻ tại diễn đàn.

Những ngôi trường tiên phong đổi mới

Trong diễn văn khai mạc diễn đàn, TS. Nguyễn Phú Chiến - Hiệu trưởng trường THPT Chuyên Ngoại ngữ, Chủ tịch CVES cho biết, với 17 thành viên trong ngày đầu thành lập (20/9/2025), câu lạc bộ có sứ mệnh kết nối, hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn giữa các trường phổ thông tiên phong trong việc từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học, góp phần thúc đẩy đổi mới giáo dục ngoại ngữ trên phạm vi cả nước.



Tại quyết định số 2371 (ngày 27/10/2025), Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án “Đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học giai đoạn 2025–2035, tầm nhìn 2045”, xác định tiếng Anh là “chìa khóa mở cánh cửa hội nhập quốc tế sâu rộng” và đặt mục tiêu từng bước xây dựng môi trường sử dụng tiếng Anh trong toàn bộ hoạt động của nhà trường.

"Diễn đàn hôm nay là bước cụ thể hóa tinh thần của đề án của Chính phủ, tạo không gian để các nhà trường chia sẻ mô hình ESL, kinh nghiệm triển khai, phương thức bồi dưỡng giáo viên, xây dựng môi trường ngôn ngữ và cùng nhau tháo gỡ những khó khăn trong thực tiễn..."- TS. Nguyễn Phú Chiến tin tưởng.



Tại diễn đàn, TS. Đỗ Tuấn Minh - Chủ tịch Hội đồng trường Trường Đại học Ngoại ngữ (Đại học Quốc gia Hà Nội) khẳng định, tổ chức mô hình ESL ở các nhà trường, định hướng phát triển có thể khác nhưng sự quyết tâm, động lực giống nhau vì học sinh, vì người học, hướng tới môi trường tiếng Anh được sử dụng tự nhiên và nhiều hơn.

"Từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học không chỉ là câu chuyện của quyết định, thể chế mà sẽ gắn bó tới những người liên quan trong nhà trường. Không chỉ dừng lại ở đội ngũ lãnh đạo nhà trường (quyết tâm cao), giáo viên tiếng Anh (vai trò quan trọng) mà câu chuyện được chuyển giao sang giáo viên ở các bộ môn khác. Không chỉ là các thầy cô mà còn là đội ngũ cán bộ phục vụ, hành chính và ở chính các gia đình hướng tới hệ sinh thái tiếng Anh được sử dụng nhiều. Học sinh sau khi học ở trường và quay trở về gia đình, bố mẹ cũng khuyến khích các con học tiếng Anh nhiều hơn..."- TS. Đỗ Tuấn Minh chia sẻ.

Tại hội thảo, giáo viên trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm - Hà Nội đã chia sẻ những mô hình, giải pháp và kinh nghiệm trong dạy và học tiếng Anh tại nhà trường. Trong đó, có 4 giải pháp nổi bật: Tích hợp tiếng Anh vào nội dung giảng dạy các môn học - giảng dạy tích hợp/100%, tham gia sân chơi trí tuệ quốc tế, thực hành hát/câu lệnh đơn giản; Xây dựng môi trường như: Anh ngữ trực quan - poster rộng rãi, góc tiếng Anh trong lớp học, thư viện nhỏ bổ sung truyện tiếng Anh, 1 - 2 buổi đọc truyện đầu giờ, kích hoạt giao tiếp qua hình ảnh, thực đơn hàng tuần; tiếng Anh được đưa vào các cuộc thi, sân chơi (golden bell, the spelling bee,…); Xây dựng văn hoá tiếng Anh trong toàn trường - ngày nói tiếng Anh hàng tuần, tiến tới cả tuần. Bảo vệ học, luyện tiếng Anh giao tiếp hàng ngày với học sinh, cô bán trú không ngừng học tập mỗi ngày…



Để tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai cần sự đồng hành của phụ huynh (nói về các chủ đề đơn giản được học trên lớp) không cần giỏi tiếng Anh mà chỉ cần đồng hành, khích lệ để tiếng Anh trở thành cầu nối giữa nhà trường - gia đình - học sinh, vượt xa khỏi phạm vi nhà trường mà trở thành hệ sinh thái toàn diện.

Kết quả, 100% cán bộ quản lý, giáo viên Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm - Hà Nội tham gia hàng tuần, học sinh tự tin, chủ động trong học và giao tiếp tiếng Anh, hầu hết nhân viên nắm được mẫu câu giao tiếp cơ bản, phụ huynh phản hồi tích cực về tiếng Anh. Đáng chú ý, học sinh lớp 5 Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm - Hà Nội biết dùng tiếng Anh để chia sẻ kiến thức học thuật về công nghệ...



Còn với ông Nguyễn Mạnh Dũng - Chủ tịch HĐQT, Trường liên cấp Dạ Hợp (phường Hòa Bình, tỉnh Phú Thọ) mang tới diễn đàn hành trình chinh phục tiếng Anh và câu chuyện 100 ngày tiếng Anh trong mùa Covid - 19 với sự nỗ lực, quyết tâm cao của cả thầy trò nhà trường.









Đại biểu chia sẻ, tham luận tại diễn đàn.

Trong chương trình, các đại biểu đã lắng nghe những báo cáo, tham luận và thực hành mô hình phát triển tiếng Anh từ nhiều trường thành viên, góp phần xây dựng hệ sinh thái ESL bền vững trong các trường phổ thông Việt Nam.

Cùng với kết nạp thêm thành viên tại diễn đàn, nội san/newsletter đầu tiên của CVES đã ra số đầu tiên với 2 phiên bản tiếng Việt và tiếng Anh, qua đó góp phần đưa tin kịp thời về các hoạt động ESL sôi nổi của các nhà trường.

Quyết tâm từ người đứng đầu nhà trường

Phát biểu tại diễn đàn, TS. Nguyễn Thị Mai Hữu - Trưởng ban Quản lý Đề án ngoại ngữ Quốc gia đánh giá cao những hoạt động hữu ích và trách nhiệm mà CLB các trường định hướng ESL tại Việt Nam bước đầu đạt được, đặc biệt tạo ra niềm tin về việc thực hiện đề án của Chính phủ.



Theo TS Nguyễn Thị Mai Hữu từ các bài chia sẻ, tham luận tại diễn đàn với những minh chứng từ hình ảnh nói tiếng Anh của học sinh, bác bảo vệ, nhân viên… của các nhà trường góp phần thúc đẩy đổi mới giáo dục ngoại ngữ, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học. CVES đã nỗ lực đi đầu tiên phong triển khai đề án của Chính phủ, từ đó các nhà trường trong câu lạc bộ không chỉ học ngoại ngữ đơn thuần mà còn giải quyết những khó khăn trong việc nâng cao chất lượng học ngoại ngữ tại Việt Nam.

Chia sẻ tại diễn đàn, NGND Nguyễn Thị Hiền, Chủ tịch Hội đồng trường Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm - Hà Nội cho biết, ngay từ đầu thành lập nhà trường đã đưa tiếng Anh vào dạy ngay từ lớp 1 cho học sinh. Hiện, Ban Giám hiệu, giáo viên tổ chuyên môn đều có thể tham gia các khóa học do Bộ GD&ĐT tổ chức bồi dưỡng tại nước ngoài.





Đặc biệt, yêu cầu của nhà trường giáo viên để nâng được trình độ chuyên môn của mình lên, nhất là ngoại ngữ. Tiếng Anh là một trong những tiêu chí để nâng bậc lương của nhà trường, giáo viên phải biết tiếng Anh, các bộ môn giảng dạy tiếng Anh thì là bắt buộc của nhà trường, khi chúng tôi đề ra cái nội dung nào thì giáo viên hưởng ứng và thực hiện rất tốt. Người đứng đầu nhà trường phải quyết tâm..." – NGND Nguyễn Thị Hiền chia sẻ.

Đồng thời tin tưởng, diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm thực hành ESL trong các trường phổ thông với những ý tưởng và mô hình thực tiễn được trình bày, đóng góp quý giá cho nỗ lực triển khai đề án “Đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học giai đoạn 2025–2035, tầm nhìn 2045” và cho hành trình xây dựng môi trường sử dụng tiếng Anh trong nhà trường.



Diễn đàn do Câu lạc bộ (CLB) các trường định hướng ESL tại Việt Nam (CVES) tổ chức. TS. Nguyễn Thị Mai Hữu - Trưởng ban Quản lý Đề án ngoại ngữ quốc gia; ông Phạm Xuân Luận - Trưởng bộ phận Tổng hợp Giám sát - Ban quản lý Đề án ngoại ngữ quốc gia; TS. Đỗ Tuấn Minh - Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Ngoại ngữ; NGND Nguyễn Thị Hiền, Chủ tịch Hội đồng trường Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm - Hà Nội cùng đại diện Sở GD&ĐT Hà Nội; lãnh đạo, giáo viên tổ ngoại ngữ các nhà trường định hướng ESL dự và chia sẻ tại diễn đàn.

Những ngôi trường tiên phong đổi mới

Trong diễn văn khai mạc diễn đàn, TS. Nguyễn Phú Chiến - Hiệu trưởng trường THPT Chuyên Ngoại ngữ, Chủ tịch CVES cho biết, với 17 thành viên trong ngày đầu thành lập (20/9/2025), câu lạc bộ có sứ mệnh kết nối, hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn giữa các trường phổ thông tiên phong trong việc từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học, góp phần thúc đẩy đổi mới giáo dục ngoại ngữ trên phạm vi cả nước.



Tại quyết định số 2371 (ngày 27/10/2025), Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án “Đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học giai đoạn 2025–2035, tầm nhìn 2045”, xác định tiếng Anh là “chìa khóa mở cánh cửa hội nhập quốc tế sâu rộng” và đặt mục tiêu từng bước xây dựng môi trường sử dụng tiếng Anh trong toàn bộ hoạt động của nhà trường.

"Diễn đàn hôm nay là bước cụ thể hóa tinh thần của đề án của Chính phủ, tạo không gian để các nhà trường chia sẻ mô hình ESL, kinh nghiệm triển khai, phương thức bồi dưỡng giáo viên, xây dựng môi trường ngôn ngữ và cùng nhau tháo gỡ những khó khăn trong thực tiễn..."- TS. Nguyễn Phú Chiến tin tưởng.



Tại diễn đàn, TS. Đỗ Tuấn Minh - Chủ tịch Hội đồng trường Trường Đại học Ngoại ngữ (Đại học Quốc gia Hà Nội) khẳng định, tổ chức mô hình ESL ở các nhà trường, định hướng phát triển có thể khác nhưng sự quyết tâm, động lực giống nhau vì học sinh, vì người học, hướng tới môi trường tiếng Anh được sử dụng tự nhiên và nhiều hơn.

"Từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học không chỉ là câu chuyện của quyết định, thể chế mà sẽ gắn bó tới những người liên quan trong nhà trường. Không chỉ dừng lại ở đội ngũ lãnh đạo nhà trường (quyết tâm cao), giáo viên tiếng Anh (vai trò quan trọng) mà câu chuyện được chuyển giao sang giáo viên ở các bộ môn khác. Không chỉ là các thầy cô mà còn là đội ngũ cán bộ phục vụ, hành chính và ở chính các gia đình hướng tới hệ sinh thái tiếng Anh được sử dụng nhiều. Học sinh sau khi học ở trường và quay trở về gia đình, bố mẹ cũng khuyến khích các con học tiếng Anh nhiều hơn..."- TS. Đỗ Tuấn Minh chia sẻ.

Tại hội thảo, giáo viên trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm - Hà Nội đã chia sẻ những mô hình, giải pháp và kinh nghiệm trong dạy và học tiếng Anh tại nhà trường. Trong đó, có 4 giải pháp nổi bật: Tích hợp tiếng Anh vào nội dung giảng dạy các môn học - giảng dạy tích hợp/100%, tham gia sân chơi trí tuệ quốc tế, thực hành hát/câu lệnh đơn giản; Xây dựng môi trường như: Anh ngữ trực quan - poster rộng rãi, góc tiếng Anh trong lớp học, thư viện nhỏ bổ sung truyện tiếng Anh, 1 - 2 buổi đọc truyện đầu giờ, kích hoạt giao tiếp qua hình ảnh, thực đơn hàng tuần; tiếng Anh được đưa vào các cuộc thi, sân chơi (golden bell, the spelling bee,…); Xây dựng văn hoá tiếng Anh trong toàn trường - ngày nói tiếng Anh hàng tuần, tiến tới cả tuần. Bảo vệ học, luyện tiếng Anh giao tiếp hàng ngày với học sinh, cô bán trú không ngừng học tập mỗi ngày…



Để tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai cần sự đồng hành của phụ huynh (nói về các chủ đề đơn giản được học trên lớp) không cần giỏi tiếng Anh mà chỉ cần đồng hành, khích lệ để tiếng Anh trở thành cầu nối giữa nhà trường - gia đình - học sinh, vượt xa khỏi phạm vi nhà trường mà trở thành hệ sinh thái toàn diện.

Kết quả, 100% cán bộ quản lý, giáo viên Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm - Hà Nội tham gia hàng tuần, học sinh tự tin, chủ động trong học và giao tiếp tiếng Anh, hầu hết nhân viên nắm được mẫu câu giao tiếp cơ bản, phụ huynh phản hồi tích cực về tiếng Anh. Đáng chú ý, học sinh lớp 5 Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm - Hà Nội biết dùng tiếng Anh để chia sẻ kiến thức học thuật về công nghệ...



Còn với ông Nguyễn Mạnh Dũng - Chủ tịch HĐQT, Trường liên cấp Dạ Hợp (phường Hòa Bình, tỉnh Phú Thọ) mang tới diễn đàn hành trình chinh phục tiếng Anh và câu chuyện 100 ngày tiếng Anh trong mùa Covid - 19 với sự nỗ lực, quyết tâm cao của cả thầy trò nhà trường.









Đại biểu chia sẻ, tham luận tại diễn đàn.

Trong chương trình, các đại biểu đã lắng nghe những báo cáo, tham luận và thực hành mô hình phát triển tiếng Anh từ nhiều trường thành viên, góp phần xây dựng hệ sinh thái ESL bền vững trong các trường phổ thông Việt Nam.

Cùng với kết nạp thêm thành viên tại diễn đàn, nội san/newsletter đầu tiên của CVES đã ra số đầu tiên với 2 phiên bản tiếng Việt và tiếng Anh, qua đó góp phần đưa tin kịp thời về các hoạt động ESL sôi nổi của các nhà trường.

Quyết tâm từ người đứng đầu nhà trường

Phát biểu tại diễn đàn, TS. Nguyễn Thị Mai Hữu - Trưởng ban Quản lý Đề án ngoại ngữ Quốc gia đánh giá cao những hoạt động hữu ích và trách nhiệm mà CLB các trường định hướng ESL tại Việt Nam bước đầu đạt được, đặc biệt tạo ra niềm tin về việc thực hiện đề án của Chính phủ.



Theo TS Nguyễn Thị Mai Hữu từ các bài chia sẻ, tham luận tại diễn đàn với những minh chứng từ hình ảnh nói tiếng Anh của học sinh, bác bảo vệ, nhân viên… của các nhà trường góp phần thúc đẩy đổi mới giáo dục ngoại ngữ, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học. CVES đã nỗ lực đi đầu tiên phong triển khai đề án của Chính phủ, từ đó các nhà trường trong câu lạc bộ không chỉ học ngoại ngữ đơn thuần mà còn giải quyết những khó khăn trong việc nâng cao chất lượng học ngoại ngữ tại Việt Nam.

Chia sẻ tại diễn đàn, NGND Nguyễn Thị Hiền, Chủ tịch Hội đồng trường Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm - Hà Nội cho biết, ngay từ đầu thành lập nhà trường đã đưa tiếng Anh vào dạy ngay từ lớp 1 cho học sinh. Hiện, Ban Giám hiệu, giáo viên tổ chuyên môn đều có thể tham gia các khóa học do Bộ GD&ĐT tổ chức bồi dưỡng tại nước ngoài.





Đặc biệt, yêu cầu của nhà trường giáo viên để nâng được trình độ chuyên môn của mình lên, nhất là ngoại ngữ. Tiếng Anh là một trong những tiêu chí để nâng bậc lương của nhà trường, giáo viên phải biết tiếng Anh, các bộ môn giảng dạy tiếng Anh thì là bắt buộc của nhà trường, khi chúng tôi đề ra cái nội dung nào thì giáo viên hưởng ứng và thực hiện rất tốt. Người đứng đầu nhà trường phải quyết tâm..." – NGND Nguyễn Thị Hiền chia sẻ.

Đồng thời tin tưởng, diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm thực hành ESL trong các trường phổ thông với những ý tưởng và mô hình thực tiễn được trình bày, đóng góp quý giá cho nỗ lực triển khai đề án “Đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học giai đoạn 2025–2035, tầm nhìn 2045” và cho hành trình xây dựng môi trường sử dụng tiếng Anh trong nhà trường.