Ngay khi ra mắt, dù được khen về ca từ, giai điệu hào hùng, tôn vinh niềm tự hào dân tộc nhưng MV “Kiếp sau vẫn là người Việt Nam” thuộc dự án cộng đồng “Vietnam Love” đã bị khán giả chê phần hình ảnh thiếu chân thực, không có cảm xúc thậm chí còn sai sót một số chi tiết lịch sử.
Nguyên do chính là ê-kíp đã không quay hình ảnh thực để minh họa cho nội dung bài hát mà sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) cho gần như toàn bộ phần nhìn của MV.
Việc ứng dụng AI vào lĩnh vực giải trí không còn mới. Năm trước, ca sĩ Đan Trường từng sử dụng công nghệ này để phát hành MV “Em ơi ví dầu” và nhận về nhiều tranh cãi cũng về phần hình ảnh không có cảm xúc, không ăn khớp với nội dung ca khúc và mắc lỗi kỹ thuật như thừa chi tiết, sai về bối cảnh… Hoặc như, cô ca sĩ ảo Ann từng xuất hiện nhưng rồi lặng lẽ biến mất vì chưa thể chinh phục được khán giả trong đời sống thực.
Thực ra, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, nghệ thuật nói riêng và các ngành nghề khác nói chung đều thúc đẩy việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tiết kiệm chi phí, công sức và phần nào nhận được sự hỗ trợ tích cực. Tuy nhiên, với đặc thù là nơi lan tỏa, kết nối cảm xúc thì mọi sự sáng tạo của nghệ thuật không thể phó mặc cho AI, nhất là việc tạo dựng hình ảnh nhân vật.
Có thể nhân vật do AI tạo ra khá gần về dáng vẻ bên ngoài theo những mong muốn chủ quan của người thực hiện, song các biểu cảm phức tạp của cảm xúc thường được thể hiện qua đôi mắt, ánh nhìn hay những cử chỉ tinh tế rất phức tạp thì AI chưa thể đáp ứng.
Vậy nên, khi “kéo” AI cùng tham gia sáng tạo nghệ thuật thì không được coi đó là “cây đũa thần” có thể hô biến tất cả theo ý muốn để rồi rơi vào những tiếc nuối như trường hợp MV “Kiếp sau vẫn là người Việt Nam”. Chỉ nên dùng AI là một trợ lý hỗ trợ phần nào đó, như bối cảnh xưa cần dàn dựng, tái hiện dựa trên nguồn tư liệu chính thống, xác đáng…
Còn những câu chuyện của hôm nay thì nguồn dữ liệu rất phong phú, ê-kíp có thể tổng hợp, kết nối lại thành bức tranh tổng thể là có được hình ảnh chân thực, truyền cảm xúc, tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ. Đặc biệt, các nhân vật dẫn dắt mạch cảm xúc cho ca khúc thì phải là những nghệ sĩ tài năng của các đơn vị nghệ thuật thực hiện. Không thể vì vội về thời gian hay eo hẹp về kinh phí mà chuyển những “vai” mấu chốt này cho AI.
Mặt khác, để việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo đạt hiệu quả, rất cần những người đặt đề bài cho AI hiểu biết sâu về lịch sử cùng sự chỉn chu, cẩn trọng về tư liệu. Và cuối cùng là việc kiểm duyệt luôn cần kỹ càng, nghiêm túc để tránh vội công bố những sản phẩm còn lỗi, chất lượng kém trong không ít tiếc nuối cho những tâm ý, mục đích tốt đẹp.
