Chính sách ưu đãi với giáo viên: Cần tạo cơ chế rõ ràng

Tạo động lực để nhà giáo cống hiến

Ngành Giáo dục đã và đang triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao thu nhập, giúp đội ngũ nhà giáo yên tâm công tác, gắn bó lâu dài với nghề. Dù còn không ít khó khăn, nhưng mỗi nhà trường, địa phương đều nỗ lực tìm kiếm và áp dụng những cách làm linh hoạt, tạo điều kiện tốt nhất để thầy cô thêm động lực cống hiến.

Bà Phạm Bích Ngà - nhà sáng lập, Chủ tịch HĐQT Trường Ngôi Sao Hoàng Mai (Hà Nội) cho biết, trong hành trình phát triển bền vững, nhà trường luôn coi đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên là trung tâm. Bên cạnh việc tạo dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp và cơ hội phát triển nghề nghiệp, lãnh đạo nhà trường căn cứ vào nguồn lực nội tại để quan tâm tới đời sống vật chất, tinh thần cho thầy cô.

Hiện, nhà trường đã bàn giao nhà ở công vụ mới trên đường Nghiêm Xuân Yêm với 17 phòng ở được trang bị đầy đủ nội thất hiện đại, hệ thống phòng cháy chữa cháy đạt tiêu chuẩn an toàn để phục vụ giáo viên có nhu cầu; mỗi phòng bố trí cho hai người. Vị trí ngay gần trường giúp thầy cô và cán bộ, nhân viên thuận lợi trong di chuyển, tiết kiệm thời gian, công sức.

“Nhà trường không chỉ là nơi làm việc, mà còn là ngôi nhà thứ hai - nơi thầy cô được quan tâm, sẻ chia và gắn bó lâu dài. Nhà ở công vụ không chỉ có ý nghĩa về vật chất, mà còn mang giá trị tinh thần sâu sắc, khẳng định triết lý nhân văn trong quản trị của Ngôi Sao Hoàng Mai: Chăm lo cho con người chính là nền tảng để xây dựng một môi trường giáo dục hạnh phúc”, bà Ngà bày tỏ.

Ngoài ra, giáo viên của Trường Ngôi Sao Hoàng Mai còn được ăn sáng và trưa tại trường miễn phí; có chế độ học phí ưu đãi dành cho con em giáo viên, nhân viên. Mỗi năm, nhà trường thưởng ba lần vào các dịp đầu năm học mới, ngày 20/11 và Tết Nguyên đán. Các ngày lễ, Tết, trường đều có quà động viên cho đội ngũ cùng các hoạt động tham quan, dã ngoại nhằm tăng tính gắn kết.

Từ thực tiễn công tác, bà Phan Thị Hằng Hải – Hiệu trưởng Trường THPT Kim Ngọc (Phú Thọ) cho rằng, việc cải cách thang, bảng lương và cơ chế thưởng theo năng lực lao động gắn với hiệu quả giảng dạy của giáo viên rất cần thiết. Tiền lương của nhà giáo phải được ưu tiên xếp cao nhất trong hệ thống thang, bậc lương hành chính sự nghiệp, theo tinh thần Nghị quyết số 29-NQ/TW của Trung ương.

Xây dựng cơ chế trả lương, thưởng dựa trên vị trí việc làm, năng suất lao động và hiệu quả giảng dạy, thay vì chỉ dựa vào thâm niên, sẽ góp phần khuyến khích giáo viên giỏi, tâm huyết với nghề. Đồng thời, các chế độ như phụ cấp thâm niên, phụ cấp theo nghề tương ứng với từng cấp học cần được đảm bảo để thu nhập của nhà giáo được nâng cao.

Nhà nước cần tăng lương theo tinh thần của Luật Nhà giáo và Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị; xây dựng quy chế khen thưởng theo mức độ hoàn thành nhiệm vụ (từ tháng 7/2024 đã có cơ chế khen thưởng theo Nghị định số 73/2024/NĐ-CP, song mức kinh phí cấp theo cần được tăng hơn hiện nay); đồng thời hỗ trợ về chính sách nhà ở cho giáo viên mới ra trường, có hệ số lương còn thấp; các chế độ về công tác phí, hội nghị, hội thảo cũng cần được điều chỉnh tăng.

Để chính sách đi vào cuộc sống

Ông Phạm Quốc Bảo - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nậm Chà (Mường Mô, Lai Châu) chia sẻ, vì nhiều lý do, không ít trường vùng cao vẫn còn thiếu giáo viên. Với tình yêu trẻ và tâm huyết với nghề, nhiều thầy cô không quản ngại gian nan, quyết bám trụ với bản làng để “gieo” con chữ cho học trò nơi đây.

“Ở các trường vùng cao, thầy cô chỉ trông chờ vào lương và phụ cấp hàng tháng. Nhà nước cũng có chính sách về nhà ở công vụ cho nhà giáo, nhưng cần bổ sung thêm bởi nhiều công trình đã cũ, chưa đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt của thầy cô. Hy vọng thời gian tới, các cấp chính quyền sẽ quan tâm hơn nữa tới đời sống giáo viên”, ông Phạm Quốc Bảo bày tỏ.

Là chuyên gia đến từ Mạng lưới Quản lý giáo dục không biên giới (EdulightenUp), ông Đào Chí Mạnh nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao đời sống nhà giáo. Ông ủng hộ quan điểm thưởng theo năng lực và hiệu quả làm việc cho nhà giáo để tạo thêm động lực cống hiến. Đồng thời, Nhà nước cần tạo thêm cơ chế rõ ràng, linh hoạt để tăng thêm thu nhập cho đội ngũ này.

Theo ông Mạnh, mỗi thầy cô đều có những năng lực riêng. Nếu có sở trường về nghệ thuật, thể dục thể thao hoặc dạy kỹ năng sống, nhà trường nên tạo điều kiện và môi trường phù hợp để giáo viên phát huy khả năng, từ đó tăng thêm thu nhập một cách chính đáng. Muốn vậy, lãnh đạo nhà trường phải có hướng dẫn, truyền động lực và sự đồng hành của phụ huynh với nhà giáo.

“Mỗi thầy, cô giáo cần không ngừng đổi mới, trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình để tạo thêm cơ hội nâng cao thu nhập. Khi giáo viên biết chủ động thích ứng trong mọi hoàn cảnh, họ sẽ góp phần truyền cảm hứng cho học sinh trở thành những công dân biết quản lý thời gian và công việc hiệu quả. Thầy cô chính là tấm gương sống động để học trò noi theo”, ông Đào Chí Mạnh phân tích.

Hiện nay đa số nhà trường chưa thể tạo thêm thu nhập cho nhà giáo vì vướng cơ chế. Chỉ một số ít trường ngoài công lập có những chính sách hỗ trợ để giữ chân nhà giáo. Vậy nên, việc thưởng theo năng suất lao động đối với nhà giáo là giải pháp quan trọng để tạo thêm động lực với nghề. - PGS.TS Trần Thị Minh Hằng - Học viện Quản lý Giáo dục

Cô trò Trường Tiểu học Đại Mỗ 3 (Tây Mỗ, Hà Nội). Ảnh: Đình Tuệ

Tạo động lực để nhà giáo cống hiến

Để chính sách đi vào cuộc sống

Hiện nay đa số nhà trường chưa thể tạo thêm thu nhập cho nhà giáo vì vướng cơ chế. Chỉ một số ít trường ngoài công lập có những chính sách hỗ trợ để giữ chân nhà giáo. Vậy nên, việc thưởng theo năng suất lao động đối với nhà giáo là giải pháp quan trọng để tạo thêm động lực với nghề. - PGS.TS Trần Thị Minh Hằng - Học viện Quản lý Giáo dục