Người thầy ‘xóa sổ’ điểm trường lẻ ở rừng sâu Ngọc Linh

Ươm mầm tri thức vùng cao

Sau 2 năm triển khai, dự án "Góc học tập - Ươm mầm tri thức vùng cao" của Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học & THCS Trà Nam (xã Trà Linh, TP Đà Nẵng) đã trang bị 80 bộ bàn ghế, đèn học, kệ sách cho học sinh ở các thôn, nóc.

Ông Võ Đăng Chín, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Dự án “Góc học tập - Ươm mầm tri thức vùng cao” không chỉ góp phần giải quyết tình trạng thiếu thốn bàn ghế, dụng cụ học tập tại nhà cho học sinh mà còn mang ý nghĩa giáo dục. Góc học tập được thầy cô giáo tư vấn cho phụ huynh đặt ở vị trí thuận tiện trong mỗi gia đình. Mỗi góc học tập tại nhà được hình thành là một không gian nuôi dưỡng ước mơ, khích lệ tinh thần hiếu học, giúp các em thêm động lực vượt khó vươn lên. Nhưng trên hết, tác động đến mỗi phụ huynh trong việc chăm lo hơn nữa cho việc học tập của con cái”.

Góc học tập tại nhà của em Hồ Lập Trường được các thầy cô giáo vận động hỗ trợ.

Hồ Lập Trường, lớp 5/2, trú tại nóc Măng Dí (xã Trà Linh, TP Đà Nẵng) vui vẻ: “Mỗi chiều thứ 6, khi trở về nhà, em đem theo bài tập để làm. Có bàn ghế thầy cô tặng, em không phải nằm xuống sàn nhà để học nữa. Em vui lắm”.

Thầy Đinh Văn Theo, giáo viên chủ nhiệm lớp 5 chia sẻ: “Để hình thành thói quen tự học cho học sinh, thường cuối tuần, khi các em rời khu nội trú về nhà, thầy cô đều phát phiếu bài tập. Có góc học tập ở nhà, phụ huynh hình dung được việc học của con ở trường để có thể hỗ trợ thêm cho thầy cô giáo, đôi khi chỉ đơn giản là nhắc con ngồi vào bàn làm hết bài tập được giao. Ba tháng hè, các em cũng phải đọc thêm sách để không quên kiến thức”.

Học sinh Trường phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học - THCS Trà Nam sinh hoạt ngoại khóa.

Để triển khai dự án, nhà trường tìm kiếm nguồn bàn ghế cũ, kệ sách, sách vở và đồ dùng học tập còn sử dụng tốt; đồng thời kêu gọi sự chung tay, ủng hộ của phụ huynh, các tổ chức xã hội, đoàn thể địa phương. Ban giám hiệu phân công cụ thể cho các tổ chức trong trường: Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh phát động phong trào quyên góp sách vở, đồ dùng học tập; Chi đoàn giáo viên đảm nhận vận chuyển, lắp đặt và cùng học sinh trang trí góc học tập; giáo viên chủ nhiệm trực tiếp khảo sát, theo dõi, hướng dẫn học sinh sử dụng hiệu quả.

“Bán trú phụ huynh”

Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học & THCS Trà Nam là trường duy nhất ở huyện Nam Trà My (cũ) không có điểm trường tại thôn, nóc. Từ năm học 2020 - 2021, ban giám hiệu đến từng thôn để vận động phụ huynh nhằm chuyển toàn bộ học sinh lớp 1-2 ở 7 điểm lẻ về học tập, ở lại bán trú tại điểm trường chính, đến chiều thứ 6 mới trở về nhà.

Ông Võ Đăng Chín chấm các sản phẩm sáng tạo của học sinh trong Ngày hội STEM - Văn hóa truyền thống.

Ông Chín tính toán, mỗi điểm trường thôn chỉ khoảng 20 học sinh nhưng phải có ít nhất một giáo viên đứng lớp. Trong khi đó, nếu chuyển học sinh về học tại điểm trường chính, nhà trường không phải phân tán nguồn lực mà có điều kiện nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và đảm bảo học sinh được công bằng trong hưởng thụ.

"Để các điểm trường thôn dạy hai buổi trên ngày với 1 giáo viên (không có giáo viên các môn chuyên như Nhạc, Ngoại ngữ, Thể dục, Tin học…), học trò dễ chán nản, không phát triển được toàn diện về văn hoá, văn nghệ, thể dục thể thao. Các em học xong về nhà không tiếp cận được bạn bè, không học nhóm, làm cho việc tăng cường tiếng Việt không thường xuyên. Các điểm trường thôn đa số chỉ học 2 môn Toán, Tiếng Việt, việc phát triển các kĩ năng khác của học sinh rất hạn chế", ông Võ Đăng Chín cho biết.

Bà con các thôn đều đồng thuận khi con em được “nhà nước nuôi”, lại được học trong môi trường học tập khang trang. Thế nhưng, cái khó là học sinh nhỏ tuổi lại phải đi bộ quãng đường xa mất nửa ngày đường mới tới trường. Để đảm bảo an toàn cho gần 190 em ở độ tuổi tiểu học, nhà trường vận động phụ huynh cắt cử người để đưa, đón toàn bộ học sinh của thôn vào đầu và cuối tuần. Nhưng con vào trường ở nội trú, phụ huynh lại cắm chòi tạm quanh khu vực trường.

“Việc này vừa làm mất mỹ quan nhưng quan trọng nhất là tâm lý của học sinh bị ảnh hưởng. Nhà trường khó quản lý giờ giấc sinh hoạt nội trú của các em do có người thân sống ngay cạnh khu vực trường. Vì vậy, hội đồng sư phạm nhà trường thống nhất dẹp bỏ các lều tạm, đưa phụ huynh vào trường cùng ăn ở, sinh hoạt tại khu nội trú với học sinh”, ông Chín kể.

Mỗi phòng nội trú được kê thêm giường xen kẽ để phụ huynh ngủ cùng. Mô hình “Bán trú phụ huynh” giúp cho học sinh nhỏ tuổi luôn được gần gũi với bố mẹ, ông bà nên hòa nhập nhanh với môi trường nội trú, hạn chế tình trạng bỏ học giữa chừng.

Phụ huynh tham gia chương trình "Bán trú phụ huynh" nấu ăn trong nhà truyền thống của trường.

Đều đặn chiều Chủ nhật mỗi tuần, bà Hồ Thị Bốn (thôn 4, xã Trà Linh, TP Đà Nẵng) lại dẫn nhóm học sinh của thôn xuống trường. Bà Bốn có 5 đứa cháu đang học từ lớp 1-7 tại Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học & THCS Trà Nam. Không đủ sức khỏe để đi rừng, làm rẫy, bà Bốn được các hộ dân trong thôn cắt cử đảm nhận việc đưa đón và hỗ trợ nhà trường trong công tác bán trú.

Bà Bốn cho biết, mấy năm đầu, nhà trường hỗ trợ kinh phí ăn ở cho phụ huynh. “Nhưng để các thầy cô đi xin hỗ trợ mãi cũng không được, nên chúng tôi cõng thêm gạo, rau xuống trường, cùng nấu ăn, rửa bát với nhà bếp”. Đưa cháu xuống núi đi học, bà Bốn vừa chăm cháu nhưng cũng động viên được các cháu khác cùng thôn, nhất là trẻ lớp Một lần đầu xa nhà, nhớ bố mẹ. Các trẻ vào lớp thì bà phụ thêm công việc cho nhà bếp, vệ sinh phòng ở cho các cháu.

Sau khoảng 5 năm triển khai mô hình "Bán trú phụ huynh", Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học & THCS Trà Nam (xã Trà Linh. TP Đà Nẵng) không còn học sinh kém hay đọc - viết chậm. Vốn tiếng Việt của các em được nâng lên, mạnh dạn hơn, có tinh thần và thái độ học tập cao hơn; chất lượng hai mặt giáo dục cũng như chuẩn phổ cập giáo dục THCS được củng cố và nâng cao.

Ông Võ Đăng Chín, Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học & THCS Trà Nam hướng dẫn học sinh nội trú thực hiện nội quy phòng ở.

Ươm mầm tri thức vùng cao

“Bán trú phụ huynh”

"Để các điểm trường thôn dạy hai buổi trên ngày với 1 giáo viên (không có giáo viên các môn chuyên như Nhạc, Ngoại ngữ, Thể dục, Tin học…), học trò dễ chán nản, không phát triển được toàn diện về văn hoá, văn nghệ, thể dục thể thao. Các em học xong về nhà không tiếp cận được bạn bè, không học nhóm, làm cho việc tăng cường tiếng Việt không thường xuyên. Các điểm trường thôn đa số chỉ học 2 môn Toán, Tiếng Việt, việc phát triển các kĩ năng khác của học sinh rất hạn chế", ông Võ Đăng Chín cho biết.

Sau khoảng 5 năm triển khai mô hình "Bán trú phụ huynh", Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học & THCS Trà Nam (xã Trà Linh. TP Đà Nẵng) không còn học sinh kém hay đọc - viết chậm. Vốn tiếng Việt của các em được nâng lên, mạnh dạn hơn, có tinh thần và thái độ học tập cao hơn; chất lượng hai mặt giáo dục cũng như chuẩn phổ cập giáo dục THCS được củng cố và nâng cao.