Chọn ngành, chọn trường bằng đam mê và năng lực bản thân
2025/07/09 09:42
GD&TĐ - Theo các chuyên gia, trước bối cảnh nhiều luồng thông tin, việc chọn ngành học, chọn trường cần dựa vào đam mê và năng lực của mỗi người.
Chọn ngành theo công thức 3x3
Sáng 8/7, Báo Giáo dục và Thời đại tổ chức buổi giao lưu trực tuyến đầu tiên trong chuỗi chương trình tư vấn tuyển sinh 2025 với chủ đề “Học ở đâu để có việc làm tốt? - Cách chọn trường, chọn ngành thông minh”.
Đây là hoạt động nhằm đồng hành cùng học sinh, phụ huynh trong giai đoạn định hướng chọn ngành học phù hợp năng lực bản thân, đồng thời cập nhật những thay đổi trong xu hướng đào tạo và nhu cầu tuyển dụng sau tốt nghiệp.
Các chuyên gia tuyển sinh tham dự chương trình. Ảnh: Hương Phú
Theo PGS.TS Vũ Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Giao thông Vận tải, Trường ĐH Việt Đức, hiện học sinh có nhiều sự lựa chọn ngành nghề, nên sẽ phụ thuộc vào thông tin từ người thân, truyền thông… để cân nhắc việc chọn ngành, chọn trường. Ông cho rằng, đó là tâm lý chung khó tránh khỏi.
Dẫn ví dụ, PGS.TS Vũ Anh Tuấn nhận định, một học sinh giỏi khoa học tự nhiên mà chọn nhân văn, kinh tế sẽ không phát huy khả năng của mình. Vì vậy, học sinh phải hình dung mình trong 5 năm tới làm gì, ở đâu. Các bạn trẻ nhưng phải rèn luyện tính già dặn, quyết định trong 5 năm tới là ai, ở đâu để chọn ngành nghề, chọn trường, chọn chương trình nhằm hiện thực hóa tương lai của mình.
PGS.TS Vũ Anh Tuấn, Trường Đại học Việt Đức chia sẻ kinh nghiệm chọn ngành, chọn trường. Ảnh: Hà An.
PGS.TS Vũ Anh Tuấn đã đưa ra công thức "3x3" để học sinh lựa chọn phù hợp cho mình, tức là liệt kê 3 nghề nghiệp sẽ theo đuổi trong 5 năm tới. Với mỗi nghề nghiệp, học sinh liệt kê 3 ngành học có thể học tập và làm việc sau này.
Mỗi ngành học có 3 trường đại học tương đương. Tổng hợp sẽ có 9 lựa chọn dễ thực hiện. Căn cứ vào năng lực học tập, sở thích của mỗi học sinh để chọn 1 trong 9. Học sinh có thể có 2-3 lựa chọn nhưng quá trình theo dõi tình hình tuyển sinh để chọn 1 trường học, nghề nghiệp phù hợp.
"Cách này vừa tận dụng lời khuyên bạn bè và dựa trên nội lực, khả năng của bản thân để lựa chọn. Bên cạnh đó việc chọn ngành chọn trường cũng cần phải có khả năng tài chính phù hợp", PGS.TS Vũ Anh Tuấn nói.
Theo Th.S Trần Thị Như Quỳnh, Phó Giám đốc Trung tâm Tư vấn Tuyển sinh, Trường Đại học Văn Hiến, nhiều bạn vẫn chưa biết được mình sẽ trở thành ai trong tương lai. Từ đó lúng túng trong lựa chọn ngành học, cũng chính là lựa chọn nghề nghiệp cho tương lai của chính mình.
Th.S Trần Thị Như Quỳnh - Phó Giám đốc Trung tâm Tư vấn Tuyển sinh, Trường Đại học Văn Hiến. Ảnh: Hồ Phúc.
Theo ThS Trần Thị Như Quỳnh, các thí sinh cần biết rõ bản thân mình là ai và sẽ trở thành ai trong tương lai. Bà Quỳnh nhấn mạnh rằng dù việc đổi ngành học là khả thi, nhưng điều này thường dẫn đến việc tốn kém thời gian, tiền bạc và thậm chí khiến các em "lỡ nhịp" so với bạn bè đồng trang lứa. Vì vậy, việc lựa chọn nghề nghiệp tương lai là vô cùng quan trọng.
Th.S Quỳnh cũng đưa ra lời khuyên cho các bậc phụ huynh: “Theo tôi, gia đình chỉ nên là người đồng hành chứ không nên là người ra quyết định cho thí sinh”. Điều này cho thấy vai trò của gia đình là định hướng, hỗ trợ, thay vì áp đặt lựa chọn lên con cái.
Ngành nào mở ra cơ hội việc làm
TS Võ Văn Tuấn, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Văn Lang, đã chia sẻ thông tin dựa trên các khảo sát thị trường và dự báo nguồn nhân lực tại TPHCM. Theo đó, một số khối ngành được dự báo sẽ có nhu cầu nhân lực rất cao trong tương lai gần, đặc biệt tập trung vào công nghệ kỹ thuật và khoa học dữ liệu.
TS Tuấn nhấn mạnh đây là những khối ngành mũi nhọn, không chỉ nhận được sự quan tâm mà còn có chính sách hỗ trợ đặc biệt từ Chính phủ. Điều này cho thấy tiềm năng phát triển mạnh mẽ và cơ hội việc làm rộng mở cho sinh viên theo học các lĩnh vực này.
TS Võ Văn Tuấn - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Văn Lang
Các ngành trọng điểm bao gồm: Công nghệ thông tin, Trí tuệ nhân tạo (AI), Công nghệ bán dẫn, Khoa học dữ liệu (Data Science) và Khoa học máy tính. Đây là nền tảng cho sự phát triển của hầu hết các ngành nghề khác.
Tiếp nối các ngành mũi nhọn, TS Võ Văn Tuấn, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Văn Lang, cũng chỉ ra khối ngành Kinh doanh, Quản lý và Công nghệ số đang có nhu cầu phát triển mạnh mẽ từ doanh nghiệp.
Nổi bật trong số đó là Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng. Song song, các ngành ứng dụng công nghệ vào kinh doanh như Marketing số (Digital Marketing) và các ngành liên quan đến Mỹ thuật số cũng được đánh giá là rất tiềm năng.
Ngoài ra, TS Tuấn nhận định ngành Sáng tạo truyền thông cũng được nhiều doanh nghiệp tuyển dụng, đặc biệt trong bối cảnh các công ty ngày càng chú trọng xây dựng hình ảnh và quan hệ công chúng. Cuối cùng, ngành sức khỏe vẫn giữ vững nhu cầu nhân lực ổn định và có xu hướng tăng, đặc biệt là các chuyên ngành như Điều dưỡng và Kỹ thuật viên xét nghiệm.
Để đáp ứng xu thế này, TS Tuấn cho biết Trường Đại học Văn Lang đã và đang tập trung đào tạo đầy đủ các lĩnh vực nêu trên. Nhà trường có thế mạnh lâu năm và quy mô phát triển lớn ở các ngành như Trí tuệ nhân tạo, Công nghệ thông tin, Quan hệ công chúng, Báo chí và Truyền thông, với các chương trình đào tạo được xã hội đánh giá cao và sinh viên ra trường có cơ hội việc làm rộng mở.
Về ngành Xây dựng, PGS.TS Nguyễn Trọng Phước, Trưởng khoa Xây dựng, Trường Đại học Mở TPHCM, cho biết ngành Công nghệ kỹ thuật xây dựng và Quản lý xây dựng vẫn có nhu cầu trong xã hội. Theo PGS Phước, Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển và sẽ phát triển nhanh trong thời gian tới, do đó nhu cầu về các công trình cũng sẽ tăng lên. Mặc dù nhu cầu nguồn lực ngành xây dựng chưa phải cấp thiết tăng nhanh tại thời điểm này, nhưng vẫn duy trì sự ổn định và sẽ cần thiết trong tương lai.
PGS.TS Nguyễn Trọng Phước, Trưởng khoa Xây dựng, Trường Đại học Mở TPHCM.
"Tại Trường ĐH Mở TPHCM, trường quyết định chọn bậc đào tạo Kỹ sư cho ngành Công nghệ kỹ thuật công trình xây dựng, bằng cấp là Kỹ sư xây dựng, hành nghề xây dựng và bậc Cử nhân cho ngành Quản lý xây dựng, vì ngành này mới và lai giữa kỹ thuật và quản trị", PGS Phước nói.
Ngoài chương trình đào tạo chuyên môn, theo TS Hồ Thanh Trí - Viện trưởng Viện Quốc tế, Trường Đại học Công Thương TPHCM, để đáp ứng nhu cầu nhân lực cho doanh nghiệp, nhà trường thường xuyên tổ chức các cuộc thi để sinh viên hoàn thiện kỹ năng, đặc biệt là kỹ năng ngoại ngữ, như tiếng Nhật, tiếng Hàn… theo hình thức hoàn toàn miễn phí.
TS Hồ Thanh Trí - Viện trưởng Viện Quốc tế, Trường Đại học Công Thương TPHCM.
Theo TS Trí nhà trường có 40 ngành đào tạo trong và ngoài nước và các thông tin về học bổng, học phí có trên kênh tuyển sinh.
"Hồi tháng 5, chúng tôi ra mắt chatbox tuyển sinh AI để trả lời và đáp ứng cho các thắc mắc của các em học sinh, chính xác đến 94%", TS Trí cho biết thêm.
TPHCM diễn ra chương trình tư vấn tuyển sinh năm 2025 với với chủ đề “Học ở đâu để có việc làm tốt? - Cách chọn trường, chọn ngành thông minh”.
Sau khi hoàn thành kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, học sinh lớp 12 đang bước vào giai đoạn quan trọng của hành trình định hướng tương lai - chọn ngành, chọn trường đại học. Đây là quyết định có thể ảnh hưởng lâu dài đến sự nghiệp và cuộc sống sau này của các em.
Điều đó khiến nhiều học sinh băn khoăn với những câu hỏi quen thuộc như: “Học ngành nào dễ kiếm việc?”, “Trường nào đào tạo sát thực tế, ra trường có việc làm tốt?”; “Nên chọn ngành theo sở thích hay theo xu hướng thị trường?”
Thấu hiểu những trăn trở đó, Báo Giáo dục và Thời đại phối hợp cùng các trường đại học tại TPHCM tổ chức chương trình tư vấn tuyển sinh trực tuyến để giải đáp những thắc mắc, trăn trở này.
Đại diện các trường đại học chia sẻ tại chương trình tư vấn tuyển sinh 2025 tại Báo Giáo dục và Thời đại.
Chọn ngành theo công thức 3x3
Sáng 8/7, Báo Giáo dục và Thời đại tổ chức buổi giao lưu trực tuyến đầu tiên trong chuỗi chương trình tư vấn tuyển sinh 2025 với chủ đề “Học ở đâu để có việc làm tốt? - Cách chọn trường, chọn ngành thông minh”.
Đây là hoạt động nhằm đồng hành cùng học sinh, phụ huynh trong giai đoạn định hướng chọn ngành học phù hợp năng lực bản thân, đồng thời cập nhật những thay đổi trong xu hướng đào tạo và nhu cầu tuyển dụng sau tốt nghiệp.
Các chuyên gia tuyển sinh tham dự chương trình. Ảnh: Hương Phú
Theo PGS.TS Vũ Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Giao thông Vận tải, Trường ĐH Việt Đức, hiện học sinh có nhiều sự lựa chọn ngành nghề, nên sẽ phụ thuộc vào thông tin từ người thân, truyền thông… để cân nhắc việc chọn ngành, chọn trường. Ông cho rằng, đó là tâm lý chung khó tránh khỏi.
Dẫn ví dụ, PGS.TS Vũ Anh Tuấn nhận định, một học sinh giỏi khoa học tự nhiên mà chọn nhân văn, kinh tế sẽ không phát huy khả năng của mình. Vì vậy, học sinh phải hình dung mình trong 5 năm tới làm gì, ở đâu. Các bạn trẻ nhưng phải rèn luyện tính già dặn, quyết định trong 5 năm tới là ai, ở đâu để chọn ngành nghề, chọn trường, chọn chương trình nhằm hiện thực hóa tương lai của mình.
PGS.TS Vũ Anh Tuấn, Trường Đại học Việt Đức chia sẻ kinh nghiệm chọn ngành, chọn trường. Ảnh: Hà An.
PGS.TS Vũ Anh Tuấn đã đưa ra công thức "3x3" để học sinh lựa chọn phù hợp cho mình, tức là liệt kê 3 nghề nghiệp sẽ theo đuổi trong 5 năm tới. Với mỗi nghề nghiệp, học sinh liệt kê 3 ngành học có thể học tập và làm việc sau này.
Mỗi ngành học có 3 trường đại học tương đương. Tổng hợp sẽ có 9 lựa chọn dễ thực hiện. Căn cứ vào năng lực học tập, sở thích của mỗi học sinh để chọn 1 trong 9. Học sinh có thể có 2-3 lựa chọn nhưng quá trình theo dõi tình hình tuyển sinh để chọn 1 trường học, nghề nghiệp phù hợp.
"Cách này vừa tận dụng lời khuyên bạn bè và dựa trên nội lực, khả năng của bản thân để lựa chọn. Bên cạnh đó việc chọn ngành chọn trường cũng cần phải có khả năng tài chính phù hợp", PGS.TS Vũ Anh Tuấn nói.
Theo Th.S Trần Thị Như Quỳnh, Phó Giám đốc Trung tâm Tư vấn Tuyển sinh, Trường Đại học Văn Hiến, nhiều bạn vẫn chưa biết được mình sẽ trở thành ai trong tương lai. Từ đó lúng túng trong lựa chọn ngành học, cũng chính là lựa chọn nghề nghiệp cho tương lai của chính mình.
Th.S Trần Thị Như Quỳnh - Phó Giám đốc Trung tâm Tư vấn Tuyển sinh, Trường Đại học Văn Hiến. Ảnh: Hồ Phúc.
Theo ThS Trần Thị Như Quỳnh, các thí sinh cần biết rõ bản thân mình là ai và sẽ trở thành ai trong tương lai. Bà Quỳnh nhấn mạnh rằng dù việc đổi ngành học là khả thi, nhưng điều này thường dẫn đến việc tốn kém thời gian, tiền bạc và thậm chí khiến các em "lỡ nhịp" so với bạn bè đồng trang lứa. Vì vậy, việc lựa chọn nghề nghiệp tương lai là vô cùng quan trọng.
Th.S Quỳnh cũng đưa ra lời khuyên cho các bậc phụ huynh: “Theo tôi, gia đình chỉ nên là người đồng hành chứ không nên là người ra quyết định cho thí sinh”. Điều này cho thấy vai trò của gia đình là định hướng, hỗ trợ, thay vì áp đặt lựa chọn lên con cái.
Ngành nào mở ra cơ hội việc làm
TS Võ Văn Tuấn, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Văn Lang, đã chia sẻ thông tin dựa trên các khảo sát thị trường và dự báo nguồn nhân lực tại TPHCM. Theo đó, một số khối ngành được dự báo sẽ có nhu cầu nhân lực rất cao trong tương lai gần, đặc biệt tập trung vào công nghệ kỹ thuật và khoa học dữ liệu.
TS Tuấn nhấn mạnh đây là những khối ngành mũi nhọn, không chỉ nhận được sự quan tâm mà còn có chính sách hỗ trợ đặc biệt từ Chính phủ. Điều này cho thấy tiềm năng phát triển mạnh mẽ và cơ hội việc làm rộng mở cho sinh viên theo học các lĩnh vực này.
TS Võ Văn Tuấn - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Văn Lang
Các ngành trọng điểm bao gồm: Công nghệ thông tin, Trí tuệ nhân tạo (AI), Công nghệ bán dẫn, Khoa học dữ liệu (Data Science) và Khoa học máy tính. Đây là nền tảng cho sự phát triển của hầu hết các ngành nghề khác.
Tiếp nối các ngành mũi nhọn, TS Võ Văn Tuấn, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Văn Lang, cũng chỉ ra khối ngành Kinh doanh, Quản lý và Công nghệ số đang có nhu cầu phát triển mạnh mẽ từ doanh nghiệp.
Nổi bật trong số đó là Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng. Song song, các ngành ứng dụng công nghệ vào kinh doanh như Marketing số (Digital Marketing) và các ngành liên quan đến Mỹ thuật số cũng được đánh giá là rất tiềm năng.
Ngoài ra, TS Tuấn nhận định ngành Sáng tạo truyền thông cũng được nhiều doanh nghiệp tuyển dụng, đặc biệt trong bối cảnh các công ty ngày càng chú trọng xây dựng hình ảnh và quan hệ công chúng. Cuối cùng, ngành sức khỏe vẫn giữ vững nhu cầu nhân lực ổn định và có xu hướng tăng, đặc biệt là các chuyên ngành như Điều dưỡng và Kỹ thuật viên xét nghiệm.
Để đáp ứng xu thế này, TS Tuấn cho biết Trường Đại học Văn Lang đã và đang tập trung đào tạo đầy đủ các lĩnh vực nêu trên. Nhà trường có thế mạnh lâu năm và quy mô phát triển lớn ở các ngành như Trí tuệ nhân tạo, Công nghệ thông tin, Quan hệ công chúng, Báo chí và Truyền thông, với các chương trình đào tạo được xã hội đánh giá cao và sinh viên ra trường có cơ hội việc làm rộng mở.
Về ngành Xây dựng, PGS.TS Nguyễn Trọng Phước, Trưởng khoa Xây dựng, Trường Đại học Mở TPHCM, cho biết ngành Công nghệ kỹ thuật xây dựng và Quản lý xây dựng vẫn có nhu cầu trong xã hội. Theo PGS Phước, Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển và sẽ phát triển nhanh trong thời gian tới, do đó nhu cầu về các công trình cũng sẽ tăng lên. Mặc dù nhu cầu nguồn lực ngành xây dựng chưa phải cấp thiết tăng nhanh tại thời điểm này, nhưng vẫn duy trì sự ổn định và sẽ cần thiết trong tương lai.
PGS.TS Nguyễn Trọng Phước, Trưởng khoa Xây dựng, Trường Đại học Mở TPHCM.
"Tại Trường ĐH Mở TPHCM, trường quyết định chọn bậc đào tạo Kỹ sư cho ngành Công nghệ kỹ thuật công trình xây dựng, bằng cấp là Kỹ sư xây dựng, hành nghề xây dựng và bậc Cử nhân cho ngành Quản lý xây dựng, vì ngành này mới và lai giữa kỹ thuật và quản trị", PGS Phước nói.
Ngoài chương trình đào tạo chuyên môn, theo TS Hồ Thanh Trí - Viện trưởng Viện Quốc tế, Trường Đại học Công Thương TPHCM, để đáp ứng nhu cầu nhân lực cho doanh nghiệp, nhà trường thường xuyên tổ chức các cuộc thi để sinh viên hoàn thiện kỹ năng, đặc biệt là kỹ năng ngoại ngữ, như tiếng Nhật, tiếng Hàn… theo hình thức hoàn toàn miễn phí.
TS Hồ Thanh Trí - Viện trưởng Viện Quốc tế, Trường Đại học Công Thương TPHCM.
Theo TS Trí nhà trường có 40 ngành đào tạo trong và ngoài nước và các thông tin về học bổng, học phí có trên kênh tuyển sinh.
"Hồi tháng 5, chúng tôi ra mắt chatbox tuyển sinh AI để trả lời và đáp ứng cho các thắc mắc của các em học sinh, chính xác đến 94%", TS Trí cho biết thêm.
TPHCM diễn ra chương trình tư vấn tuyển sinh năm 2025 với với chủ đề “Học ở đâu để có việc làm tốt? - Cách chọn trường, chọn ngành thông minh”.
Sau khi hoàn thành kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, học sinh lớp 12 đang bước vào giai đoạn quan trọng của hành trình định hướng tương lai - chọn ngành, chọn trường đại học. Đây là quyết định có thể ảnh hưởng lâu dài đến sự nghiệp và cuộc sống sau này của các em.
Điều đó khiến nhiều học sinh băn khoăn với những câu hỏi quen thuộc như: “Học ngành nào dễ kiếm việc?”, “Trường nào đào tạo sát thực tế, ra trường có việc làm tốt?”; “Nên chọn ngành theo sở thích hay theo xu hướng thị trường?”
Thấu hiểu những trăn trở đó, Báo Giáo dục và Thời đại phối hợp cùng các trường đại học tại TPHCM tổ chức chương trình tư vấn tuyển sinh trực tuyến để giải đáp những thắc mắc, trăn trở này.
GD&TĐ - Một trong những nguyên nhân khiến năng suất lao động của Việt Nam còn thấp là kỷ luật lao động chưa được nhận thức, thực hiện nghiêm túc.
2025-09-10 03:57
Việt Nam lần đầu xét tặng các danh hiệu văn hóa ẩm thực
(CLO) Chương trình xét tặng các danh hiệu văn hóa ẩm thực Việt Nam nhằm tôn vinh những cá nhân tiêu biểu gìn giữ, phát huy và sáng tạo giá trị ẩm thực truyền thống.
2025-09-10 03:55
Tiếng trống thắp lửa hi vọng ở 'lớp học hạnh phúc' cho các bệnh nhi
GD&TĐ - Khi tiếng trống khai giảng cất lên, ngọn lửa hi vọng cho các bệnh nhi đang điều trị tại Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương như được thắp lên.
2025-09-10 03:49
Nam sinh viên bị lừa gần nửa tỷ đồng qua thủ đoạn ‘bắt cóc online’
GD&TĐ - Tin lời những kẻ lừa đảo, nam sinh viên ở TP Huế đã chuyển khoản cho người lạ gần nửa tỷ đồng.
2025-09-10 03:44
Bộ Y tế khuyến cáo các biện pháp phòng, chống bệnh tả
(CLO) Để chủ động và tăng cường công tác phòng chống bệnh tả trong thời gian tới, Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) đề xuất các biện pháp triển khai, cụ thể đến người dân.
2025-09-10 03:44
Phim 'Doraemon: Nobita và lâu đài dưới đáy biển' sắp trở lại sau 43 năm
(CLO) Hãng phim Shin-Ei vừa công bố dự án điện ảnh mới "Doraemon: Nobita and the New Castle of the Undersea Devil" (Doraemon: Nobita và lâu đài dưới đáy biển), dự kiến ra mắt mùa hè năm 2026.
2025-09-10 03:34
Bảo hiểm y tế mới cho học sinh, sinh viên: Bảo đảm quyền lợi chính đáng
GD&TĐ - Bước vào năm học mới, các chính sách bảo hiểm y tế cho học sinh, sinh viên đã được ngành Giáo dục phối hợp với Bảo hiểm xã hội tích cực triển khai.
2025-09-10 03:28
Chuyên gia cảnh báo về ‘đại dịch khói trắng’ học đường
GD&TĐ - “Không có loại thuốc lá nào an toàn, việc hiểu sai về thuốc lá điện tử đang đặt sức khỏe thanh thiếu niên – lực lượng lao động chính trong tương lai – trước những nguy cơ nghiêm trọng”.
2025-09-10 03:03
Thúc đẩy ứng dụng AI trong giảng dạy, học tập và đánh giá
GD&TĐ - Trung tâm SEAMEO CELLL phối hợp với COGNOTIV Singapore tổ chức hội thảo quốc tế về tăng cường năng lực giáo dục suốt đời trong kỷ nguyên số.
2025-09-09 10:07
'Bộ ba sửu nhi đại náo mỏ vàng' - phim hoạt hình kỷ lục Guinness sắp ra rạp Việt
(CLO) Phim hoạt hình “Bộ ba sửu nhi đại náo mỏ vàng” (tựa tiếng Anh: Buffalo Kids), được phát triển từ phim ngắn “Strings” ra mắt năm 2024 – tác phẩm từng được Guinness công nhận là phim ngắn đoạt nhiều giải thưởng nhất trong lịch sử, sẽ chính thức khởi chiếu tại các rạp Việt Nam từ ngày 12/9.
Chọn ngành, chọn trường bằng đam mê và năng lực bản thân