Cách chăm sóc trẻ mắc Covid-19 tại nhà

Để phòng bệnh, cha mẹ cần khuyến khích trẻ đeo khẩu trang ở nơi công cộng. Ảnh minh họa: INT

Vào thời điểm đầu của kỳ nghỉ hè, học sinh không đến trường, phụ huynh cần lưu ý chăm sóc con em mình đúng cách nếu bị bệnh.

Số mắc Covid-19 tăng

Thông tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội, thành phố ghi nhận 156 ca mắc mới trong tuần từ ngày 26/5 - 1/6, nâng tổng số ca tích lũy từ đầu năm đến nay lên 388 trường hợp. Cơ quan này nhận định, dịch Covid-19 có xu hướng tăng trong 3 tuần gần đây, dự đoán tiếp tục ghi nhận ca bệnh trong thời gian tới.

Bộ Y tế khuyến cáo người dân đeo khẩu trang nơi công cộng, trên phương tiện giao thông công cộng, tại cơ sở y tế; hạn chế tụ tập nơi đông người (nếu không cần thiết). Rửa tay thường xuyên bằng nước sạch, xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn. Tăng cường vận động, rèn luyện thể lực, dinh dưỡng hợp lý. Khi có biểu hiện sốt, ho, khó thở thì phải đến ngay cơ sở y tế để được kiểm tra, theo dõi và xử lý kịp thời. Người dân đến và về từ các nước có số ca mắc Covid-19 cao cần chủ động theo dõi tình trạng sức khỏe để phòng, chống bệnh cho bản thân, gia đình và người tiếp xúc gần.

Tại Bệnh viện Thanh Nhàn (Hà Nội), những ngày qua, đơn vị cũng tiếp nhận các ca bệnh truyền nhiễm gia tăng đáng kể. Trong đó, có nhiều ca mắc Covid-19 ở cả người lớn và trẻ em. Tính từ đầu tháng 5 đến nay, bệnh viện đã ghi nhận 12 ca mắc Covid-19.

Trong những ngày gần đây, Trung tâm Y tế thị xã Quảng Yên (Quảng Ninh) ghi nhận số ca mắc Covid-19 ở trẻ em tăng nhanh, đặc biệt là nhóm tuổi từ 3 - 12. Thống kê từ Khoa Khám bệnh và Khoa Nhi cho thấy, chỉ trong vòng 1 tuần, số trẻ mắc mới đã tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ tháng trước.

Các bệnh nhi chủ yếu có biểu hiện sốt cao, ho, mệt mỏi. Một số trường hợp diễn tiến thành viêm phổi nhẹ và cần theo dõi sát. Ngành Y tế nhận định, nguyên nhân là do thời tiết thất thường, trong khi ý thức phòng dịch tại cộng đồng có dấu hiệu chủ quan.

Tại TPHCM, theo báo cáo từ Sở Y tế, thành phố ghi nhận 79 ca mắc mới trong tuần cuối tháng 5/2025, cao gấp gần 3 lần mức trung bình 4 tuần trước (27 ca/tuần). Lũy kế từ đầu năm 2025, TPHCM đã có 204 ca mắc Covid-19.

Trong đó, có 2 trường hợp tử vong và 1 bệnh nhân đang điều trị tích cực. Các ca tử vong đều có điểm chung là bệnh nền nặng, nhập viện muộn, đồng nhiễm nhiều bệnh lý. Đây là lời cảnh báo cho nhóm nguy cơ cao - đặc biệt là người trên 60 tuổi, người mắc bệnh mạn tính hoặc suy giảm miễn dịch.

PGS.TS Đỗ Duy Cường - Viện trưởng Viện Truyền nhiễm, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, số bệnh nhân nhập viện do mắc Covid-19 đang có xu hướng tăng nhẹ. Trung bình mỗi ngày, bệnh viện tiếp nhận khoảng 10 bệnh nhân đến khám do nhiễm virus SARS-CoV-2.

Dù chưa ghi nhận ca bệnh nào diễn biến nặng, nhưng theo chuyên gia, đây là tín hiệu cần theo dõi sát, nhất là với những người thuộc nhóm nguy cơ cao như người cao tuổi, người có bệnh nền hoặc bị suy giảm miễn dịch.

Theo PGS.TS Trần Đắc Phu - nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, việc tăng số ca mắc trong giai đoạn giao mùa là điều dễ hiểu khi Covid-19 đã chuyển sang trạng thái lưu hành.

Không thể nói Covid-19 đã quay lại, vì thực chất, virus này chưa từng biến mất. Tuy nhiên, điều quan trọng là không để dịch bùng phát quy mô lớn, gây áp lực lên hệ thống y tế. Người dân không nên bị cuốn theo các tin đồn thất thiệt, không chia sẻ các thông tin chưa được kiểm chứng.

“Nếu có thông tin về biến chủng mới hoặc dịch lan rộng, hãy kiểm tra trên website chính thức của Bộ Y tế hoặc Tổ chức Y tế thế giới (WHO), không nên nghe mạng xã hội rồi hoang mang không cần thiết”, PGS Trần Đắc Phu khuyến cáo.

Khu vực cách ly tại Bệnh viện Thanh Nhàn, Hà Nội ngày 21/5. Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Xác định mức độ bệnh

Theo PGS.TS Trần Minh Điển - Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương, khi phát hiện trẻ nghi nhiễm hoặc đã nhiễm Covid-19, cha mẹ cần bình tĩnh xác định mức độ bệnh của con. Nếu trẻ mắc Covid-19 mức độ nhẹ thì việc điều trị tại nhà là chìa khóa giúp bé được chăm sóc tốt từ gia đình, ít ảnh hưởng tới tâm lý và hạn chế tình trạng quá tải y tế không cần thiết, nguy cơ lây nhiễm virus, bệnh khác từ bệnh viện.

Đối với trẻ sơ sinh và trẻ bú mẹ, nếu bé sốt, trên 38,5 độ C, phụ huynh phải hạ nhiệt cho con bằng Paracetamol 10 - 15 mg/1kg cân nặng, mỗi 4 - 6 giờ một lần, không quá 4 lần một ngày, chế phẩm đường uống hoặc đường đặt hậu môn. Đồng thời, lấy khăn ấm chườm cổ, nách, bẹn khi sốt cao.

Khi sốt, trẻ sẽ có biểu hiện mất nước như tiểu ít, nước tiểu vàng, đậm đặc, môi khô. Vì vậy, cần chú ý bù nước cho trẻ bằng nước bình thường hoặc nước điện giải (pha đúng liều lượng). Sau bù nước, nếu trẻ tiểu nhiều, trong hơn, môi không khô thì cha mẹ có thể yên tâm. Cách thức uống: 15 - 20 phút/lần, mỗi lần vài thìa.

Cha mẹ cũng cần cho trẻ bú và ăn nhẹ nhàng. Chia nhỏ và nhiều hơn các cữ bú và bữa ăn. Không ép bé ăn nhiều một lúc, để trẻ dễ hấp thụ hơn. Không uống quá nhiều nước cam, nước quả vì có nguy cơ gây nôn, đầy bụng. Nếu trẻ ho, có thể sử dụng các loại siro ho thảo dược để giảm triệu chứng.

Phụ huynh cần đảm bảo theo dõi sát xem trẻ chơi có ngoan không, ăn bú đầy đủ và đáp ứng với thuốc hạ sốt không? Khi giảm sốt, nếu trẻ tỉnh táo, đó là dấu hiệu tốt. Nếu các điều kiện trên vẫn ổn, tiến triển tốt trong 24 - 48 giờ thì có thể tiếp tục chăm sóc bé tại nhà, không cần phải đưa đi bệnh viện.

Cần lưu ý cho bé mặc quần áo thoải mái, phòng cách ly đảm bảo khô thoáng, sát khuẩn vật dụng, bề mặt tiếp xúc thường xuyên. Các chất thải của bé cần được xử lý gọn, kín, tránh để lan truyền ra ngoài. Vệ sinh thân thể sạch sẽ, răng miệng, mũi họng cho trẻ bằng nước muối sinh lý. Không cho trẻ dùng các thuốc chống viêm, kháng sinh, kháng virus, thuốc xịt mũi nếu không có chỉ định của bác sĩ.

Ở nhóm trẻ từ 2 - 6 tuổi, khi sốt cao, các bé có thể có nguy cơ co giật do nhiệt độ tăng nhanh trong thời gian ngắn. Nếu trẻ có hiện tượng co giật, cha mẹ phải bình tĩnh, gọi thêm sự giúp đỡ của mọi người xung quanh.

Phụ huynh cần đặt trẻ nằm trên một mặt phẳng cứng, ngửa nhẹ đầu và nghiêng đầu sang một bên. Không đưa bất cứ thứ gì vào miệng trẻ để tránh gây tình trạng tụt lưỡi hoặc khó thở. Không vội vàng ôm chầm lấy trẻ hay bế dựng con lên.

Khi mắc Covid-19, hầu hết trẻ bị bệnh nhẹ và có thể được chăm sóc tại nhà. Ảnh minh họa: INT

Đồng thời, cởi bỏ bớt quần áo cho trẻ, cặp nhiệt độ, cho con hạ sốt bằng thuốc đặt đường hậu môn. Lấy khăn ấm lau chườm cổ, nách, bẹn và tiếp tục theo dõi tình trạng của trẻ. Thông thường, cơn co giật do sốt cao đơn thuần chỉ diễn ra trong vòng khoảng 1 - 2 phút. Nếu sau đó, môi và tứ chi của bé ấm, hồng bình thường thì có thể hoàn toàn yên tâm.

Đối với trẻ lớn, trẻ đi học, các bé đã có khả năng tự bảo vệ và nói ra triệu chứng, cảm nhận cơ thể tốt hơn. Tuy nhiên, cha mẹ vẫn cần đặc biệt chú ý đánh giá tình trạng sốt của trẻ cả thời điểm ngày và đêm. Cho trẻ uống thuốc hạ sốt khi sốt cao trên 38,5 độ C, theo dõi biến chuyển trong 4 tới 6 giờ liên tục bằng cách đo nhiệt độ.

Phụ huynh cần bù nước cho trẻ bằng nước bình thường hoặc nước điện giải (pha đúng liều lượng) cho đến khi nào bé tiểu nhiều, nước tiểu trong, môi không khô thì nghĩa là tình trạng mất nước đã giảm.

Cho trẻ ăn nhẹ nhàng, chia thành nhiều bữa nhỏ, ăn cháo loãng hơn. Vệ sinh thân thể sạch sẽ, răng miệng, mũi họng bằng nước muối sinh lý. Cho bé mặc quần áo thoải mái, phòng cách ly đảm bảo khô thoáng, sát khuẩn vật dụng, bề mặt tiếp xúc thường xuyên.

Tạo không khí vui tươi, thoải mái để con cảm thấy nhẹ nhàng hơn khi phải cách ly tại nhà. Thêm vào đó, hướng dẫn bé các bài tập vận động thường xuyên, nâng cao sức khỏe. Nếu trẻ có biểu hiện nặng hơn và kéo dài, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.

Covid-19 do virus gây ra, lây nhiễm ở cả trẻ em và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Trẻ có dấu hiệu sốt nên được test để phát hiện bệnh để được theo dõi, điều trị. Đặc biệt, những bệnh nhi nhỏ dưới 3 tháng tuổi mắc bệnh nên được nhập viện. Với những trẻ lớn hơn, nếu không có dấu hiệu nặng thì có thể điều trị ngoại trú, theo dõi tại nhà. Nếu có dấu hiệu nặng lên, trẻ cần được đưa vào bệnh viện.