Ra mắt sách ‘Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút’ của nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi

(CLO) Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025), sáng nay 12/6 tại Hà Nội, Thư viện Quân đội phối hợp Nhà xuất bản Hà Nội tổ chức lễ ra mắt cuốn sách "Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút" của nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi. Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi lẵng hoa chúc mừng buổi lễ ra mắt.



Tới dự lễ ra mắt sách có ông Phạm Quang Nghị, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội; nhà báo Hà Đăng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Trưởng Ban Tư tưởng-Văn hóa Trung ương (nay là Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương), nguyên Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; ông Nguyễn Thế Kỷ, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; đại diện lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các ban, bộ, ngành, các cơ quan Trung ương, Thành phố Hà Nội; lãnh đạo các cơ quan báo chí, các cấp hội nhà báo; đông đảo đồng đội, đồng nghiệp và bạn đọc.

Tại lễ ra mắt cuốn sách "Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút", nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi đã chia sẻ nhiều trăn trở sâu sắc về nghề báo trong bối cảnh truyền thông hiện đại, đồng thời khẳng định sứ mệnh cao cả của người cầm bút trong việc bảo vệ sự thật, công lý và nhân phẩm con người.

“Nói đến báo chí là phải nói đến tính chiến đấu, nhưng chỉ chiến đấu thôi thì chưa đủ. Báo chí, hơn thế, phải mang trong mình tính nhân văn. Bởi vì báo chí là vì con người, phải tôn trọng con người”, nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi khẳng định.



Theo nhà báo Hồ Quang Lợi, trên mặt báo hôm nay đôi khi vẫn còn xuất hiện những bài viết mang tính “truy đuổi” hơn là bảo vệ con người. Ông cho rằng đây là lúc báo chí cần nâng cao tinh thần nhân văn không chỉ trong tư tưởng mà còn trong từng trang viết, từng hành động nghề nghiệp hằng ngày.

Không né tránh những vấn đề gai góc, ông cũng đặt ra một câu hỏi lớn cho giới truyền thông: Phải chăng xã hội ngày nay đang đề cao quá mức vai trò của truyền thông mà quên đi vai trò đặc biệt, không thể thay thế của báo chí?

“Truyền thông thì ai cũng có thể làm, chỉ cần một chiếc điện thoại. Nhưng báo chí thì không. Báo chí đòi hỏi đạo đức nghề nghiệp, bản lĩnh chính trị và sự tinh thông chuyên môn”, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam nêu rõ.

Nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi đặc biệt nhấn mạnh rõ vai trò “uốn nắn nhận thức xã hội” của báo chí trong bối cảnh thông tin hỗn độn trên mạng xã hội. Với ông, báo chí không chỉ là người đưa tin, mà còn là người “giữ lửa niềm tin” vào sự thật, vào công lý, lẽ phải – nhất là khi “còn rất nhiều người yếu thế đang âm thầm chịu đựng và họ cần được báo chí nhìn thấy, được bảo vệ”.



Tại buổi lễ, Đại tá Mạc Thùy Dương – Giám đốc Thư viện Quân đội nhận định rằng: Sự thật, lẽ phải và ngọn bút là “kết tinh của một đời cầm bút”, thể hiện tiếng nói của lương tri, trí tuệ và trách nhiệm công dân đối với xã hội.

“Dù thời đại nào, nhà báo chân chính phải là người ‘cầm đuốc soi đường’, dẫn dắt dư luận bằng sự thật và lẽ phải”, bà Dương nhấn mạnh.

Với 66 bài viết và phỏng vấn, cuốn sách được bố cục thành 8 chương, bao quát từ thời cuộc quốc tế đến các vấn đề nội tại của báo chí nước nhà. Trong đó, nổi bật là những chương viết về đạo đức nghề báo, nhân văn trong ngòi bút, và vai trò báo chí trong kỷ nguyên số – nơi ranh giới thật và giả ngày càng mong manh.

Tại buổi lễ, Phó Tổng Giám đốc Nhà xuất bản Hà Nội, bà Phạm Thùy Dương, nhận định cuốn sách là “giáo trình sống” cho những người làm báo, đặc biệt là thế hệ trẻ. Bà đánh giá cao tính toàn diện của cuốn sách trong việc nêu bật những vấn đề cấp thiết của báo chí hiện đại, đặc biệt là sự xuống cấp về đạo đức nghề nghiệp ở một bộ phận người làm báo.



Với văn phong được đánh giá là “vừa sắc sảo, vừa bay bổng”, cuốn sách không chỉ hấp dẫn về nội dung mà còn chinh phục độc giả bởi chiều sâu văn hóa và cảm xúc. Thiếu tướng, Tiến sĩ, nhà văn Nguyễn Hồng Thái – nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Công an Nhân dân gọi đây là “cuốn sách nóng hổi tính thời cuộc, sắc sảo kiến giải văn hóa”, đồng thời là công trình “mở, toàn diện, sáng giá” cho cả nhà báo, nhà quản lý và giới nghiên cứu.

Nhà văn Bùi Việt Thắng – cây bút phê bình kỳ cựu của Hội Nhà văn Việt Nam ngợi ca “ngọn bút” Hồ Quang Lợi như “triều dâng”, là biểu tượng cho sự dấn thân bền bỉ, tâm huyết của một người theo đuổi nghề báo đến tận cùng.



Một trong những đề xuất đáng chú ý được nhà báo Hồ Quang Lợi nêu tại lễ ra mắt sách là việc sớm sửa đổi Luật Báo chí 2016. Theo ông, sau gần một thập kỷ, luật đã bộc lộ nhiều bất cập trước sự thay đổi nhanh chóng của xã hội và công nghệ.

“Chúng ta cần một hành lang pháp lý rõ ràng, chặt chẽ để nhà báo có thể yên tâm hành nghề, có cơ sở để bảo vệ sự thật và bảo vệ người dân. Khi nhà báo được pháp luật bảo vệ tốt hơn, họ sẽ càng có thể bảo vệ nhân dân tốt hơn”, ông nói.

“Sự thật, lẽ phải và ngọn bút” không chỉ là một cuốn sách nghề nghiệp, mà còn là lời nhắc nhở mạnh mẽ về lương tri và đạo đức trong một thời đại mà thông tin và dư luận có thể bị dẫn dắt lệch hướng bất cứ lúc nào. Trong “rừng thông tin hỗn loạn”, như chính tác giả từng viết, “độc giả cần một la bàn đạo đức để tìm lối đi đúng”. Và la bàn ấy, không gì khác, chính là trái tim và ngọn lửa nhân văn của người cầm bút chân chính.



Nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi hiện là Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam-Rumani, Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam.

Ông sinh 1956 tại Quỳnh Đôi, Quỳnh Lưu, Nghệ An; tốt nghiệp Đại học Tổng hợp Bucharest (Rumani). Ông từng giữ nhiều chức vụ như: Đại tá, nguyên Phó Tổng Biên tập Báo Quân đội nhân dân; nguyên Tổng biên tập Báo Hà Nội Mới, nguyên Chủ tịch Hội Nhà báo Hà Nội; nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Thành uỷ, nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội; nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam; nguyên Phó Bí thư Đảng đoàn Hội Nhà báo Việt Nam; nguyên Tổng Thư ký Liên đoàn các Nhà báo ASEAN.

Ông đã từng đoạt 9 Giải báo chí quốc gia và toàn quốc (trong đó có 5 giải A); 2 Giải thưởng Văn học, Nghệ thuật, Báo chí về Chiến tranh Cách mạng và Lực lượng Vũ trang nhân dân; 2 giải nhất Giải báo chí Ngô Tất Tố …