Ánh sáng con chữ từ trái tim của thầy cô vùng cao Tuyên Quang

Giải báo chí toàn quốc "Vì sự nghiệp giáo dục Việt Nam" năm 2025 đã nhận được một tác phẩm gây xúc động mạnh mẽ từ nhóm phóng viên đến từ Báo và Phát thanh - Truyền hình Tuyên Quang.

Đó là loạt bài "Bước qua tầng trời, đi tìm tri thức" gồm 4 kỳ, một công trình tâm huyết của nhóm tác giả: Chúc Ngọc Huyền, Biện Thị Luân, Hoàng Thị Niềm, Trần Thị Thu Phương và Nguyễn Thị Luyến.

Các thầy cô điểm trường Thàn Chư, xã Sơn Vĩ đi lấy nước suối đầu nguồn để sinh hoạt.

Trong suốt nhiều năm gắn bó với vùng cao biên giới Tuyên Quang, nhóm phóng viên đã không ngừng lăn lộn, có mặt tại hầu khắp các bản làng của đồng bào dân tộc thiểu số. Từ đó, họ đã chứng kiến trọn vẹn quá trình nỗ lực tìm con chữ đầy gian nan của trẻ em nghèo, trong bối cảnh thiếu thốn trăm bề.

Loạt bài "Bước qua tầng trời, đi tìm tri thức" không chỉ đơn thuần là phản ánh về những khó khăn vật chất hay địa hình hiểm trở. Như các tác giả chia sẻ, "Bước qua tầng trời" còn là hành trình bước qua hủ tục, rào cản về ngôn ngữ, và sự mù chữ để khát khao tìm kiếm con chữ, tìm kiếm một tương lai tươi sáng hơn cho học sinh vùng cao.

Tác phẩm đã phản ánh một cách đa chiều, cân bằng giữa những vất vả thiếu thốn với những nỗ lực phi thường và các cách làm sáng tạo của cấp ủy, chính quyền, các thầy cô giáo, và chính bản thân các em học sinh.

Nhà báo Chúc Ngọc Huyền bày tỏ: Quá trình thực hiện loạt bài là một thử thách lớn, nhất là đối với một nhóm gồm 4 nữ phóng viên. Đường giao thông về bản cực kỳ khó khăn, nhiều điểm trường phải đi bộ hàng giờ hoặc phải tự lái xe máy vì đường quá dốc.

Rào cản lớn nhất chính là ngôn ngữ và sự mù chữ của nhiều phụ huynh, khiến việc khai thác thông tin gặp nhiều trở ngại, phải nhờ đến phiên dịch. Đáng nhớ nhất, để có được những hình ảnh chân thực về các lớp học xóa mù, nhóm tác giả đã không quản ngại cùng bộ đội biên phòng đi bộ xuyên đêm.

Nhóm tác giả khi thực hiện loạt bài tại Đồn biên phòng Lũng Cú.

Tuy nhiên, những câu chuyện mà họ ghi lại được đã trở thành động lực lớn. Đó là hình ảnh ấm áp về bữa ăn bán trú, nơi các thầy cô giáo sau giờ lên lớp lại ân cần chăm sóc các em từng bữa ăn, giấc ngủ, đặc biệt là những học sinh lớp 1 mới xa nhà. Hay câu chuyện về sự tận tâm không bờ bến của cô giáo tại điểm trường Thàn Chư, xã Sơn Vĩ, người phải băng rừng để tìm và lấy nước sạch về dùng sau giờ lên lớp.

Tác giả Trần Thị Thu Phương tác nghiệp thực hiện loạt bài.

Nhóm tác giả bày tỏ mong muốn được góp tiếng nói của mình để kêu gọi các cấp, ngành cùng chung tay hơn nữa vì sự nghiệp giáo dục vùng cao, biên giới Tuyên Quang nói riêng và cả nước nói chung.

Loạt bài này không chỉ là một tác phẩm báo chí, mà còn là một tiếng chuông thức tỉnh về trách nhiệm cộng đồng, tôn vinh những "người lái đò" thầm lặng đang cống hiến nơi tuyến đầu tri thức.

Nhân vật ấn tượng: Cô Lưu Thị Hợp, quê xã Kim Bình, Tuyên Quang, nhà cách trường gần 200km, đã gắn bó với Trường PTDT Bán trú THCS xã biên giới Sơn Vĩ hơn 16 năm. Con trai cô Hợp khi mới 6 tháng tuổi phải theo mẹ lên trường, nhưng vì mùa đông khắc nghiệt, con ốm đau triền miên, cuối cùng phải gửi về quê nhờ ông bà chăm sóc. 16 năm cô Hợp xa chồng, xa con, xa gia đình, nhiều đêm nhớ nhà, nhớ con chỉ biết nằm khóc 1 mình.
Khu nội trú giáo viên của trường chật chội, xuống cấp, mỗi người chỉ ở trong gian nhà chưa đầy 10m2, chỉ đủ kê chiếc giường đơn và tủ quần áo nhỏ, cuộc sống vô cùng khó khăn, nhưng cô vẫn kiên trì bám trường, truyền dạy tri thức cho trò nghèo vùng cao, nhiều năm liền là giáo viên dạy giỏi.

Tác giả Hoàng Niềm trong một lần tác nghiệp.

Nhân vật ấn tượng: Cô Lưu Thị Hợp, quê xã Kim Bình, Tuyên Quang, nhà cách trường gần 200km, đã gắn bó với Trường PTDT Bán trú THCS xã biên giới Sơn Vĩ hơn 16 năm. Con trai cô Hợp khi mới 6 tháng tuổi phải theo mẹ lên trường, nhưng vì mùa đông khắc nghiệt, con ốm đau triền miên, cuối cùng phải gửi về quê nhờ ông bà chăm sóc. 16 năm cô Hợp xa chồng, xa con, xa gia đình, nhiều đêm nhớ nhà, nhớ con chỉ biết nằm khóc 1 mình.
Khu nội trú giáo viên của trường chật chội, xuống cấp, mỗi người chỉ ở trong gian nhà chưa đầy 10m2, chỉ đủ kê chiếc giường đơn và tủ quần áo nhỏ, cuộc sống vô cùng khó khăn, nhưng cô vẫn kiên trì bám trường, truyền dạy tri thức cho trò nghèo vùng cao, nhiều năm liền là giáo viên dạy giỏi.